tarkibini zgartirish, bunda energiya sig’imi yuqori blgan - dengiz va quvurlarni ko’paytirish orqali oshirish. Bunda rivojlanish ziddiyati kuchayadi, chunki avtomobilda va havo orqali tashishlar soni nisbatan ortib boradi, bu hol birinchi galda sayyohlik sohasining rivoji bilan bog’liq. Snggi yillar davomida xalqaro ylovchi tashish yo^nalishlarida sayyohlar ulushi 30 dan 75 foizga oshdi. Transport sohasida ITR yutuqlarini keng joriy etish, ya’ni uning jamg’armaviy ta’minoti orqali inson mehnatini ashyoviy mehnatga almashtirish orqali doimiy ravishda kuchayib boradi. Ammo bu yo’nalish avtomatik tarzda o’z-zidan amalga oshmaydi. Jumladan, «arzon» («qulay») bayroqlar ostidagi kemalar (jahon tonnajida ulaming ulushi 25 yil ichida 15 dan 42 foizgacha ortdi), yuk tashishlar tannarxini rtacha jahon flotidagiga nisbatan 3 baravar kamayishini ta’minlaydi, holbuki ularning orasida jihozlanishi va kafolatlanishini darajasi past blganlarining soni ko’p. Fond bilan ta’minlanishning yuqori darajasi odatda butun transport jarayoni sarmoya sig’imi oshgani holda joriy xarajatlarni kamaytirishga olib keladi. Jumladan, konteynerlashtirish jahon hamjamiyatiga bir necha milliard dollarga tushdi. Shu munosabat bilan ilmiy adabiyotlarda uchraydigan transportning «arzonlashayotganiligi» borasidagi fikrning xato ekanligini ta’kidalsha lozim. Aslida transport umumiy xarajatlarining qayta taqsimlanishi sodir bo’lmoqda - joriy xarajatlar ulushi pasayib, tariflar orqali transport mijozlari hisobidan qoplanadi, ayni paytda transport korxonalari, davlat va munitsipal organlar tomonidan moliyalanadigan (shu jumladan, subsidiyalar shaklida ham) kapital qo’yilmalar ulushi ortib bormoqda. www.ziyouz.com kutubxonasi
