Jismoniy shaxslar
9.5. Soliq qonunchiligini buzgan jismoniy shaxslarga
Yüklə 3,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
304 9.5. Soliq qonunchiligini buzgan jismoniy shaxslarga qo„llaniladigan choralar Soliq to‗lovchining Soliq kodeksda javobgarlik belgilangan g‗ayriqonuniy aybli qilmishi (harakati yoki harakatsizligi) soliqqa oid huquqbuzarlik deb e‘tirof etiladi. Jismoniy shaxslarning soliqqa oid huquqbuzarliklar sodir etganlik uchun javobgarligi o‗n olti yoshdan boshlab vujudga keladi. Hech kim soliqqa oid huquqbuzarlik uchun Soliq kodeksda nazarda tutilganidan boshqa asoslar bo‗yicha va tartibda javobgarlikka tortilishi mumkin emas. Hech kim soliqqa oid sodir etilgan aynan bitta huquqbuzarlik uchun takroran javobgarlikka tortilishi mumkin emas. Agar jismoniy shaxs sodir etgan soliqqa oid huquqbuzarlikda O‗zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksida nazarda tutilgan jinoyat alomatlari bo‗lmasa, bu huquqbuzarlik uchun Soliq kodeksda nazarda tutilgan javobgarlik kelib chiqadi. Yakka tartibdagi tadbirkor tomonidan sodir etilgan soliqqa oid huquqbuzarlik uchun moliyaviy sanktsiyalar yuridik shaxslar uchun nazarda tutilgan tartibda qo‗llaniladi. Soliq to‗lovchi soliqqa oid bir necha huquqbuzarliklar sodir etgan taqdirda, moliyaviy sanktsiyalar har bir huquqbuzarlikka nisbatan alohida-alohida qo‗llaniladi. Agar soliqqa oid huquqbuzarlik uchun moliyaviy sanktsiyalar qo‗llanilgan shaxs moliyaviy sanktsiyalar qo‗llanilgan kundan e‘tiboran bir yil ichida xuddi shunday huquqbuzarlikni takroran sodir etmagan bo‗lsa, u moliyaviy sanktsiyalarga tortilmagan hisoblanadi. Soliqqa oid huquqbuzarlik uchun javobgarlikni yengillashtiruvchi holatlar deb quyidagilar e‘tirof etiladi: - og‗ir shaxsiy yoki oilaviy sharoitlar kechishi oqibatida huquqbuzarlik sodir etish; - tahdid yoki majburlash ta‘sirida yoxud moddiy, xizmat yoki boshqa jihatdan qaramlik sababli huquqbuzarlik sodir etish; - sud tomonidan javobgarlikni engillashtiruvchi deb topilishi mumkin bo‗lgan boshqa holatlar. Soliqqa oid huquqbuzarlikning ilgari xuddi shunday huquqbuzarlik uchun javobgarlikka tortilgan shaxs tomonidan sodir etilganligi javobgarlikni og‗irlashtiruvchi holat deb e‘tirof etiladi. 305 Moliyaviy sanksiyalar soliqqa oid huquqbuzarlik uchun javobgar- lik chorasi bo‗lib, pul undirish (jarimalar va penya) tarzida qo‗llaniladi. Yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlarga — soliq to‗lovchilarga moliyaviy sanksiyalar sud tartibida qo‗llaniladi, soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlarni to‗lash muddati o‗tkazib yuborilganligi uchun penya hisoblash, shuningdek soliq to‗lovchi sodir etilgan huquqbuzarlikdagi aybini tan olgan va jarimani ixtiyoriy ravishda to‗lagan hollar bundan mustasno. Soliq to‗lovchi jismoniy shaxslarga nisbatan moliyaviy sanktsiyalar faqat sud tartibida qo‗llaniladi, penya hisoblash hollari bundan mustasno. Soliqlar, boshqa majburiy to‗lovlar va penya materiallar sudga berilgan kundan e‘tiboran o‗ttiz kun ichida ixtiyoriy ravishda to‗langan taqdirda tadbirkorlik subyekti — soliq to‗lovchi o‗ziga nisbatan soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlarni to‗lamaganligi uchun jarimalar qo‗llanilishidan ozod qilinadi. Soliq to‗lovchining, shu jumladan O‗zbekiston Respublikasi norezidentining, bundan bir vaqtning o‗zida davlat soliq xizmati organlarida va davlat statistikasi organlarida hisobga qo‗yilgan holda davlat ro‗yxatidan o‗tkaziladigan soliq to‗lovchilar mustasno, davlat soliq xizmati organlarida hisobga turishdan bo‗yin tovlashi quyidagi miqdorda jarima solinishiga sabab bo‗ladi: - agar faoliyat ko‗pi bilan o‗ttiz kun amalga oshirilgan bo‗lsa, — eng kam ish haqining ellik baravari miqdorida, biroq bunday faoliyat natijasida olingan sof tushumning o‗n foizidan kam bo‗lmagan miqdorda; - agar faoliyat o‗ttiz kundan ortiq amalga oshirilgan bo‗lsa, — eng kam ish haqining yuz baravari miqdorida, biroq bunday faoliyat natijasida olingan sof tushumning ellik foizidan kam bo‗lmagan miqdorda. Soliq to‗lovchining, shu jumladan O‗zbekiston Respublikasi nore- zidentining davlat soliq xizmati organida obyektlar bo‗yicha hisobga turishdan bo‗yin tovlashi quyidagi miqdorda jarima solinishiga sabab bo‗ladi: - agar hisobga turish bo‗yicha belgilangan muddatdan ko‗pi bilan o‗ttiz kun o‗tgan bo‗lsa, — eng kam ish haqining ellik baravari miqdorida; 306 - agar hisobga turish bo‗yicha belgilangan muddatdan o‗ttiz kundan ortiq o‗tgan bo‗lsa, — eng kam ish haqining yuz baravari miqdorida. Soliq to‗lovchi — jismoniy shaxsga yoki soliq to‗lovchining mansabdor shaxsiga nisbatan ma‘muriy jazo qo‗llanilganidan keyin bir yil ichida takroran sodir etilgan soliq hisobotini o‗z vaqtida taqdim etmaganlik yoki kameral nazorat natijalari bo‗yicha aniqlangan tafovutlar asoslarini yoxud aniqlashtirilgan soliq hisobotini belgilangan muddatda taqdim etmaganlik — muddati o‗tkazib yuborilgan har bir kun uchun bir foiz miqdorida, biroq belgilangan to‗lov muddatida to‗lanishi lozim bo‗lgan to‗lov miqdoridan tegishli hisobot davri uchun ilgari hisoblangan to‗lovlar chegirib tashlangan summaning o‗n foizidan ko‗p bo‗lmagan miqdorda jarima solishga sabab bo‗ladi. Faoliyat turlari bilan litsenziyasiz va boshqa ruxsat beruvchi hujjatlarsiz shug‗ullanish — faoliyatning ushbu turlarini litsenziyasiz yoki boshqa ruxsat beruvchi hujjatlarsiz amalga oshirish davrida olingan sof foyda miqdorida, biroq eng kam ish haqining ellik baravaridan kam bo‗lmagan miqdorda jarima solishga sabab bo‗ladi. Soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlarni to‗lash muddatlarini buzish — to‗lovning belgilangan muddatidan keyingi kundan e‘tiboran muddati o‗tkazib yuborilgan har bir kun uchun, to‗lov kuni ham shunga kiradi, 0,033 foiz miqdorida penya hisoblashga sabab bo‗ladi. Bunda boshqa soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlar bo‗yicha ortiqcha to‗langan summaga teng bo‗lgan qarz summasiga penya hisoblan- maydi. Penya miqdori tegishli soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlar bo‗yicha qarz summasidan oshib ketishi mumkin emas. Penya undirilishi soliq to‗lovchini soliq majburiyatlarini bajarishdan ozod qilmaydi. Yuridik shaxs — tadbirkorlik subyekti ixtiyoriy tugatilgan taqdirda, yuridik shaxslarni davlat ro‗yxatidan o‗tkazuvchi organ ixtiyoriy tugatish to‗g‗risida qabul qilingan qaror haqida xabardor qilingan kundan e‘tiboran barcha turdagi soliqlar va boshqa majburiy to‗lovlar bo‗yicha penyalar hisoblash to‗xtatiladi. Ixtiyoriy tugatish qonun hujjatlarida belgilangan muddatlarda tugallanmagan yoki tugatish tartib-taomili to‗xtatilgan va faoliyat qayta boshlangan taqdirda, penya belgilangan tartibda qo‗shib hisoblanadi hamda hisoblashlar to‗xtatib turilgan butun davr uchun undiriladi. 307 Yer uchastkalaridan hujjatlarsiz yoxud yer uchastkasiga bo‗lgan huquqni tasdiqlovchi hujjatlarda ko‗rsatilganidan kattaroq hajmda foydalanish yer solig‗ining summasiga ekvivalent miqdorda: - jismoniy shaxslarga — uch baravari miqdorida jarima solishga sabab bo‗ladi. Yüklə 3,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|