Jismoniy tarbiya nazariyasi va usuliyati

Xarakterli alomatlari; – to‘la, bir butun xarakat faoliya-ti tarkibidagi xarakatlarni boshqarish
avtomatlashmagan xolda bajariladi. Natijada o‘quvchining ongi xarakatning xar bir elementini qanday bajarilishi
sintezi bilan o‘ta band bo‘lib, ish yuqori darajadagi energiya sarflash xisobiga – iqtisod qilinmay, axamiyatli
darajadagi charchashga dosh berish xisobiga bajariladi;
- xarakat vazifasini bajarish usuli stabil emas (takror-lashlarning maromi turlicha). Bu bosqichda xarakat
vazifasi-ning oson, ko‘p energiya sarflamay xal etish usuli izlanadi.
- xarakatni qila bilish, xarakat faoliyatini birinchi o‘rganayotganlar chetlab o‘tadigan xatolardan xoli bo‘lgan
faoliyat emas. To‘ri, malakagacha o‘tish davrining uzunligi, darajasi turlicha va u o‘quvchi qobiliyati, taolim
uslubining takomil-lashganligi, xarakat faoliyatining to‘la tarkibining oson yoki qiyinligiga va xokazolarga boliq.
Axamiyati. Xarakatni bajara olish asosan ijodiy izla-nishlar orqali, taqqoslash, solishtirishlar, xarakatni baja-
rish usullarini baxolash, ularni bir butun xarakat faoliyatiga birlashtirish bo‘lib bilim berish uchun katta imkoniyatlarni

---

ochadi. Xarakatni qila bilish xarakat faoliyatini egallashning shunday darajasiki, xarakteriga ko‘ra u barcha yo‘llanma

beruvchi mashqlarga tenglashtiriladi. Agarda ular stabillashib qolsa, o‘zlashtirilayotgan xarakat faoliyati malakasining
shakllani-shida muammolar vujudga kelishiiga sabab bo‘ladi. Maolumki, to‘la xarakat tarkibidan ajratilgan,
izolyasiyalangan bo‘lak o‘rganilayotgan, to‘la xarakat tarkibiga kirganda maolum o‘zgarish-larga uchraydi.
O‘rganilgan xarakatni nisbatan doimiy sharoitda tizimli namoyon qila olishini asta sekinlik bilan malakaga
aylani-shiga olib keladi.
Xarakat malakasi – bu faoliyatining shunday bajarish, qobiliyatiki, unda diqqat faoliyatning natijasi va
sharoitiga yo‘naltirib, uning tarkibiga kiradigan ayrim xarakatlarga nisbiy eotibor bilan bajara olishdir.