Jizzax davlat pedagogika instituti

Qarama-qarshiliklar  birligi va o‘zaro  tasiri  qonuni.  Qarama-qarshilik 

– narsalar va hodisalardagi bir-birini taqozo qiluvchi va bir-birini istisno etuvchi 

tomonlar, xossalar, tendensiyalar, jarayonlarni aks ettiruvchi falsafiy kategoriya 

(assimilyasiya – dissimilyasiya, o‘zgaruvchanlik – tug‘malik, ishlab chiqarish – 

iste’mol  qilish,  yaxshilik  –  yomonlik  va  sh.k.).  Qarama-qarshiliklar  –  o‘zaro 

bog‘lanishli bo‘lgan tushunchalar. Turli jihatlardan olingan taqdirda, ular o‘zaro 

birlikni tashkil etmaydi va bir-biriga zid bo‘lmasligi mumkin.  

Qarama-qarshiliklar  o‘rtasida  ikki  xil  munosabat  mavjud:  yagonalik 

munosabati  va  qarshi  harakatga  doir  munosabat.  (qonunning  klassik  ta’rifida 

«kurash»  atamasi  ishlatiladiki, u qonunning  mohiyatini soddalashtiradi, chunki 

mazkur atama ko‘proq jamiyatga tegishlidir.)