Jurnal 1918-yil dekabr oyidan chiqa boshlagan
UZLUKSIZ KASB-HUNARGA YO‘NALTIRISH ISHLARI
Yüklə 2,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
UZLUKSIZ KASB-HUNARGA YO‘NALTIRISH ISHLARI
(TAVSIYA) TAHRIRIYAT 5 yo‘naltirish bosqichida boshlang‘ich sinflarda (1- 4-sinflar) kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar uchun “Kim bo‘lsam ekan?” texnologiya darsi hamda sinf soatlari, o‘quv mashg‘ulotini amalga oshirish, qidiruv-rivojlantiruvchi kasbga yo‘naltirish bosqichida o‘rta sinflar (5- 6- 7-sinflar) umumta’lim maktablarining kichik va o‘rta yoshdagi o‘smirlar uchun “Kasblar olamiga sayohat” sinf soatlari va texnologiya darslari hisobiga o‘quv mashg‘uloti tashkil etish, shaxsning kasbiy yo‘nalganligini shakllantirish va rivojlantirish bosqichi kasb-hunarga yo‘naltirish ishlari umumta’lim maktablarining yuqori sinflarida (8- 9-sinflar) katta yoshdagi o‘smirlar uchun “Men orzu qilgan kasb” maktab ixtiyoridagi soatlar va texnologiya darslari hisobiga psixologik-pedagogik tashxis metodikalari sinf soatlari o‘tkazish, kasbiy o‘zlikni anglash bosqichida umumiy o‘rta ta’lim maktablarining yuqori sinf o‘quvchilari (10-11-sinf) va professional ta’lim muassasalari o‘quvchilarida o‘z tanlagan kasb-hunarlariga dastlabki kirish, kasbiy tanlovning aniqlashtirish hamda mustaxkamlash yuzasidan ta’lim muassasasida, ishlab chiqarish korxonalaridagi “Men tanlagan kasb” psixologik-pedagogik tashxis metodikalari mustaqil va ma’naviyat soatlari, amaliy mashg‘ulotlar hamda amaliyot hisobiga kasbiy faoliyatdagi amaliy mashg‘ulotlar orqali olib boriladi. Oliy ta’lim bosqichida ham kasbiy tanlovni ongli ravishda tanlagan, ota-ona maslahati va tengdoshlariga ergashib, shuningdek, kasbni tasodifan tanlagan shaxslar uchraydi. Ularning har biri bilan induvidual yondoshgan holda tyutorlar (guruh rahbarlari), ishlab chiqarish ustalari va fan o‘qituvchilari tomonidan kasbiy maslahatlar, to‘g‘ri kasbga yo‘naltirish ishlari amalga oshirilishi lozim bo‘ladi. Umumta’lim maktablarining boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari hamda texnologiya (mehnat ta’limi) o‘qituvchilariga, professional ta’lim muassasalari maxsus fan o‘qituvchilari, guruh rahbarlari, oliy ta’lim tashkilotlari tyutorlari, umumkasbiy hamda maxsus fan o‘qituvchilari uchun amaliy faoliyatlarini tashkil etishning quyidagi bosqichlarini tavsiya etamiz: Birinchi bosqich – “Kasblar alifbosi” bilan tanishish, erta kasb-hunarga yo‘naltirish. Ikkinchi bosqich –“Kim bo‘lsam ekan?” boshlang‘ich kasb-hunarga yo‘naltirish. Uchinchi bosqich–“Kasblar olamiga sayohat” qidiruv-rivojlantiruvchi kasbga yo‘naltirish. To‘rtinchi bosqich – “Men orzu qilgan kasb” shaxsning kasbiy yo‘nalganligini shakllantirish va rivojlantirish. Beshinchi bosqich – “Men tanlagan kasb” kasbiy o‘zlikni anglash, kasbiy moslash- ish, kasbiy o‘sish va shaxsning o‘z-o‘zini rivojlantirishi. Oltinchi bosqich – “Kasbiy barqarorlashuv” kasbiy qaror qabul qilish va kasbiy tanlovning yakuniy bosqichi. Hozirda kasb-hunarga yo‘naltirish masalalari mamlakatimiz siyosatining ustivor yo‘nalishlaridan biri sanalib kelinmoqda. Azaldan qadr topgan ilm ahli va kosiblarning hozirda ham hurmat topayotganlari quvonarli, albatta. Buni biz yurtimizda har yili turli kasb egalari va ma’rifatli insonlarning ilm-fan hamda xalqimiz osoyishtaligi yo‘lidagi fidokorona mehnatlari uchun yuksak mukofotlar bilan taqdirlanayotganlari misolida ham ko‘rishimiz mumkin. Xulosa shulki, ota-ona yoxud ustoz bolani yoshlik chog‘idanoq bilim olishi va hunar o‘rganishi uchun to‘g‘ri yo‘lini ko‘rsatsa, kelgusida kamol topachak avlod yanada barka- mol bo‘ladi. Bunda ayniqsa, boshqa xalqlarda deyarli uchramaydigan ustoz-shogirdlik an’anasi asrlar mobaynida davom etishining ijobiy natija berishi shubhasizdir. |