Kimyoviy analiz metodlari ma’ruza matni

Cho‘kmani qizdirish. Quritilgan cho‘kma tarkibida kristalliza- tsiya suvi bo‘lishi mumkin. Uni tigelda, gorelka alangasida yoki mufelda cho‘kmani qattiq qizdirib chiqarib yuborish kerak. Bun- dan tashqari modda qattiq qizdirilganda u kimyoviy parchalanishi ham mumkin. Masalan, kalsiy ionlarini ammoniy oksalat yor- damida cho‘ktirish yo‘li bilan hosil qilingan kalsiy oksalat cho‘kmasi CaC₂O₄·H₂0 quritilganda kristallizatsiya suvini yo‘qotadi:

CaC O ⋅H O
t ^oC
CaC O + H O

2 4 2
→
2 4 2

U kuchsiz qizdirilganda kalsiy karbonat va uglerod (II) oksid- ga parchalanadi:

CaC O ⋅H O
t ^oC
CO ↑+CaCO
+ H O

2 4 2
→ _{3 2}

Va, nihoyat, kuchli qizdirilganda CaCO₃ ham parchalanib, kalsiy oksid va karbonat angidrid hosil bo‘ladi:

CaCO
t ^oC
CaO +CO ↑

₃ → ₂
Shu sababli, avvalo, tortiladigan shaklni aniqlab olish kerak. Agar tortiladigan shakl CaO bo‘lsa, cho‘kmani qattiq qizdirish lo-

zim, tortiladigan shakl CaC₂O₄·H₂O bo‘lganda cho‘kmani quri- tish shkafida quritishning o‘zi kifoya qiladi.