Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
1.
0‘tkir. Hoshimov, Ikki eshik orasi: Roman.
-
T.: «Sharq», 2012.
2.
Nurmonov “ O’zbek tilining nazariy grammatikasi” Toshkent “O’qituvchi”
1995.
3.
G’ani Abduraxmonov. “O’zbek tili grammatikasi” Toshkent “O’qituvchi” 1996.
4.
“O’zbek tilining ilmiy grammmatikasi” “O’zfan nashriyoti” Toshkent
-1941.
5.
Sh. Rahmatullayev. “Hozirgi o’zbek adabiy tili” 2006.
532
www.
kokanduni.uz
MAKTABGACHA TA’LIM TIZIMIDA INNOVATSION TE
XNOLOGIYALARNING DOLZARBLIGI
Umarova Ra’no Rustamovna
Qo'qon Universiteti"Ta'lim tashkilotlari boshqaruvi"
yo'nalishi Magistranti
Annotatsiya:
O'zbekistondagi hozirgi islohotlar jiddiy o'zgarishlarni talab qilmoqda, bu
esa o'z navbatida kelajakdagi ko’p
lab o'zgarishlarga turtki berishga qodir ta'lim modernizatsi
g’oyasini ilgari suradi. Maqolada hozirgi bosqichida maktabgacha ta ' limni rivojlantirish
ta’lim
tizimidagi isloxatlarning
ustuvor yo’nalishlaridan biri sifatida belgilanganligi, O
'zbekiston Respublikasi ta' lim sohasida yangi tendensiyalarning rivojlanishi natijasi ekanligi
haqida fikr va milihazalar keltirilgan.
Kalit so’zlar
: maktabgacha ta’lim tizimi, ta’lim modernizatsiyasi, rivojlanish, ta’lim,
tarbiya, innovatsion texnologiyalar.
Maktabgacha yoshdagi bolalik davri ta'limning asosiy bosqichlaridan biri sifatida talqin
etilmoqda, uning potentsial mazmuni keyingi bosqichlardan kam emasligi haqid
a ko’plab
manba’larda keltirilgan. «Biz maktabgacha ta'lim va maktab ta'limi, oliy va o'rta maxsus
ta'lim
tizimi, hamda ilmiy-madaniy muassasalarni bo'lg'usi Renessansning to'rt uzviy halqasi, deb
bilamiz. Bog'cha tarbiyachisi, maktab muallimi, professor-o'qituvchilar va ilmiy-ijodiy
ziyolilarimizni esa yangi Uyg'onish davrining to'rt tayanch ustuni, d
eb hisoblaymiz”
-
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning O'qituvchi va murabbiylar
kuniga bag'ishlangan tantanali marosimdagi nutqi shunday so'zlari yangradi. [6]
Maktabgacha ta'lim tizimini isloh qilishning rasmiy belgilari
–
bu maktabgacha
ta'limning barcha bo'g'inlarini modernizatsiya qilishga imkon beradigan huquqiy, ma'muriy,
iqtisodiy sharoitlarni o'zgartiradigan yangi me'yoriy hujjatlardir. Maktabgacha ta'lim
tashkilotlarida ta’lim tarbiya jarayonining tashkil etilishining o'z fo
rmatini topishga, shaxsiy
modelini tadbiq etishga imkon beradigan yangi ta'lim shakllaridan foydalanishga qiziqish
ortib bormoqda.
Yaqin vaqtgacha maktabgacha
ta'lim muassasalarining odatiy bir hil yo’nalishdagi
faoliyati, yangi texnologiyalarni joriy etish vositasida hilma
–
hillik kasb eta boshladi. "Ta'lim
muassasasi" tushunchasi yangi "ta'lim tashkiloti" tushunchasi bilan almashtirildi. Zamonaviy
hayot bizga buyurgan talablar, shuningdek maktabgacha ta'lim va tarbiyaning Davlat
Standartiga ko’ra ta’lim v
a tarbiya jarayonlarini sifatli tashkil etish har bir maktabgacha ta'lim
tashkiloti oldidagi oliy maqsadidir. Davlat standartining maqsadi maktabgacha ta’lim
tizimini
zamonaviy talablarga asoslangan holda tashkil etish, bolalarni sog’lom va har tomonlama
y
etuk qilib voyaga yetkazish hisoblanadi. Uning vazifalari qatorida ta’lim
-tarbiya jarayoniga
samarali ta’lim va tarbiya shakllari hamda usullarini joriy etish
hamda ta’lim
-tarbiya
jarayonining hajmiga, mazmuniga va sifatiga doir majburiy minumum talablarni joriy etish va
nazoratini tashkil etish ham bor. [5]
Bunga esa bolalarning individual ichki salohiyatini barcha yo’nalishlarda rivojlantirish
bilan bir qatorda to'liq ochib berish uchun maksimal sharoit yarata oladigan yangi pedagogik
metodologiyalarni, xalqaro miqyosda tan olingan innovatsion texnologiyalarni ta'lim
faoliyatini tashkil etish jarayoniga keng joriy etish orqali erishish mumkin. Shu ma'noda,
mak
tabgacha ta'lim tashkilotlarida ta'lim jarayoni jamiyatning so’rovi va o'zgaruvchan
talablariga mos keladigan integratsiyalashgan tizimga aylanishi kerak. Doim yodda tutish
kerakki, pedagogik texnologiyaning eng muhim jixati bu bolaning ta'lim jarayonidagi
pozitsiyasi, kattalar tomonidan bolaga bo'lgan munosabatidir. Kattalar bolalar bilan
muloqotda quyidagi pozitsiyaga amal qilishi sart: "Bolaning yonida emas, ustidan
|