Kokanduni uz

U asosan o‘z ichiga quyidagilarni oladi:
• ta’
limda umumiy 
maqsadning qo‘yilishi; 

---

694
www.
kokanduni.uz 
• tuzilgan umumiy maqsaddan aniq maqsadga o‘tish; 
•
pedagoglarning bilim darajalarini dastlabki baholash;
• bajariladigan o‘quv ishlarni majmuasi; 
• natijani baholash[2]. 
To‘rt pog‘ona usuli doirasidagi harakatlar to‘rt pog‘ona deb quyidagi pog‘onalar ataladi. 
Ular davomida bir amaliyot o‘qituvchisi bir talaba harakat qiladi: 
1-
pog‘ona: Amaliyot o‘qituvchisi nima qilish kerakligini tushuntiradi. U talabalarga 
ma’lum bir ish bosqichi yoki bir ko‘nikmani qo‘llash uchu
n kerakli barc
ha ma’lumotlarni 
beradi. Talabalar esa amaliyot o‘qituvchisi og‘zaki tushuntirishlarini tinglashadi.
2-
pog‘ona: Amaliyot o‘qituvchisi tushuntirilgan ish bosqichi qanday qilinishi kerakligini 
qilib ko‘rsatadi, talabalar esa qarab turishadi. O
datda amaliyot 
o‘qituvchisi nima qilayotgani 
haqida talabalarga izohlar berib boradi. Ya’ni bu yerda demonstratsiya (namoyish etish) 
tushunchasi ham ishlatilishi mumkin. 7 « Zamonaviy dunyoda tabiiy fanlar: Nazariy va amaliy 
izlanishlar» nomli ilmiy, masof
aviy, onlayn konferensiyasi
3-
pog‘ona: Amaliyot o‘qituvchisi ko‘rsatib bergan ish bosqichini ko‘rsatilgan tarzda 
qaytaradilar. Amaliyot o‘qituvchisi ular qilayotgan ish yuzasidan o‘z fikrini bildirib,xatolarni 
to‘g‘rilab turadi. 
4-
pog‘ona: Har bir talaba
ish bosqichin
i ko‘rsatilgan tarzda qaytarib, ko‘rganidan va ish 
bosqichini to‘g‘ri bajarish bo‘yicha amaliyot o‘qituvchisining izohlarni tushunganidan keyin, 
bu ish bosqichi ko‘p marotaba mashq qilinadi va kerakligicha, ya’ni maqbul natijaga 
erishilmagunicha takrorlana
di. Bundan keyin amaliyot o‘qituvchisi keyingi ish bosqichiga 
o‘tadi. 
Bu bosqich ham 4 pog‘onadan iborat. Bu 4 pog‘ona usulining asosiy belgisi shuki : 

amaliyot o‘qituvchisi tomonidan boshqarilgan nazariy va amaliy ma’lumot berish davrlari 
(fazalari) en
g boshida turadi so‘ng esa talabalarning harakatlari bilan almashinadi; 

talabalarning harakatlari amaliyot o‘qituvchisi ko‘rsatib bergan harakatlardoirasi bilan 
cheklangan; 

talabalar individual o‘rganishga (o‘zlashtirishga) yo‘naltiriladilar lekin must
aqil 
fikrlashga haqlari yo‘q; 

ish tashkillashtirishi (ish tartibi) odatda hech qanday yangicha 
yondashuvlarga yo‘l qo‘ymaydi[3]. Masalan, “Aqliy hujum” metodining maqsadi talabalarning 
mashg‘ulot jarayonidagi faolligini oshirish, ularni erkin, ijodiy faoliyatga undash, ma’lum 
mavzu yuzasidan har xil masalaga ijodiy yondashuvni ta’minlashdan iborat. Bu metoddan 
foydalanilganda favqulodda, kutilmagan savol yoki topshiriq bilan talabaning ongiga, shu 
uriga “hujum” qilinadi va ular loqaydlikdan, muvozanatdan chiqariladi. Talabalar o‘z oldilariga 
qo‘yilgan muayyan masala bo‘yicha mulohaza yuritadilar. Masala atrofida ishlayotgan,
kompozitsiya tayyorlayotgan har bir talaba tomonidan aytilgan g‘oyalar rag‘batlantirish, qayd 
etib borish, har bir ishtirokchining er
kinligini ta’minlash, asar mualliflari tomonidan 
asoslanishini talab qilish talab qilinadi. Talabalar tomonidan bajarilgan ijodiy ishni alohida 
baholash, ularni tanqid qilish yoki g‘oyalaridan kulish ta’qiqlanadi. Xulosa o‘rnida shularni 
ta’kidlashmiz lozimki talabalarning grafik savodxonligini rivojlantirishda interfaol o‘qitish 
metodlaridan foydalanishning didaktik imkoniya
tlari quyidagilardan iborat bo‘ladi. 8 « 
Zamonaviy dunyoda tabiiy fanlar: Nazariy va amaliy izlanishlar» nomli ilmiy, masofaviy, 
onlayn konferensiyasi.