Korxonalarda moliayviy resurslarni boshqarishni samarali tashkil etish

 
 
 
8- a m. K x ala f y a iga ta’ i etu i milla 
16
 
 
Joylashgan joyi – korxonaga moddiy va mehnat resurslari sotib olish bozori 
hamda ishlab chiqargan mahsulotini sotish bozori qancha yaqin bo’lsa, mahsulot 
ishlab chiqarish xarajatlari transport xarajatlari evaziga kamayib, mahsulot tannarxi 
shuncha kamayib, sotish bahosi ham shuncha arzon bo’ladi. Korxona bunday 
bozorlardan qanchalik uzoq bo’lsa, mahsulot tannarxi shuncha oshadi.
Sotish xarajatlari – sotish xarajatlari mahsulot sotish bilan bog’liq barcha 
xarajatlar bo’lib, bu xarajatlar qancha ko’p bo’lsa, bu mahsulot sotish bahosini 
oshirishga sabab bo’ladi. 
Mahsulot sotib olish xarajatlari korxona moliya xo’jalik faoliyatini hamma 
tomonlarini aks ettiruvchi ko’rsatkichlardir. Shu tufayli mahsulot sotib olish 
xarajatlarini to’g’ri hisobga olish va tahlil qilish muhim ahamiyat kasb etadi. 
Bunda korxonada bir so’mlik sotilgan mahsulotga to’hri keluvchi xarajatlarni 
16
Iqtisodiy adabiyotlar asosida muallif tomonidan tayyorlandi 
F y aga ta’ i etu i milla 
Birinchi guruh omillari 
Ikkinchi guruh xarajatlari 
Mahsulot sotib olish va sotish 
hajmi 
Samaradorlik 
Mahsulot sifati 
Korxonaning joylashgan joyi 
Mahsulotning noyobligi 
Texnologiyalar
Mahsulot sotish xarajatlari 

---

58 
aniqlash muhimdir. Chunki bu ko’rsatkich korxona foydasini shakllantirishda 
xizmat qiladi.
Bir so’mlik tovar mahsuloti uchun qilingan xarajatlar tahlili.Mahsulot 
tannarxini ifodalovchi ko’rsatkichlardan eng muhimi bir so’mlik tovar mahsuloti 
uchun qilingan xarajatdir. Bu ko’rsatkich tiyin hisobida quyidagicha aniqlanadi: 
Bir so’mlik tovar mahsuloti 
uchun qilingan xarajat (tiyin)
 
=
 
Ishlab chiqarish tannarxi
 
Tovar mahsulotini ulgurji bahosi
 
Bu ko’rsatkich orqali qilingan xarajatlarning samaradorligini aniqlash 
mumkin.