Laqablar Og'abek

Antropofitonimlar kishilarning ismi, familiyasi, ota ismi, laqabidan hosil 
bo‘lgan o‘simlik nomlaridir. Bular: 
a) navni yaratgan kashfiyotchi, seleksioner ismi, familiyasi bilan atalgan 
o‘simlik navlari: Boyto‘ra, Boydarvish (jo‘xori navlari), Davlatboy, Ismoil 
SHayxiy (qovun navlari) kabi. Chunonchi, «Halima»-Toshkent davlat agrar 
universiteti o‘simlikshunoslik kafedrasi professori, Halima Otaboeva rahbarligida 
xorijdan keltirilgan no‘xat navi. 
b) mashhur allomalar, tarixiy shaxslar ismi, familiyasi, laqabi, nisbasi bilan 
atalgan o‘simlik navlari. Masalan, husayni [f.a.Hazrati Alining ikkinchi o‘g‘li 
Husayn nomidan] – uzumning hasaynidan ko‘ra nozikroq, cho‘zinchoqroq 
o‘rtapishar xo‘raki bir turi
38
; Afrosiyob, Aflotun (yong‘oq navlari) kabi. 
3. Etnofitonimlar (millat, urug‘, qabila, nomlaridan hosil bo‘lgan 
o‘simlik nomlari): «Urganji» // «Gulobi Xorazmiy», «Xitoyi» (qovun navlari) 
kabi. 
4. Kosmonimlardan hosil bo‘lgan fitonimlar: «Yupiter» (yong‘oq navi), 
«Cho‘lpon» (olma navi) kabi. 
38
Ўзбек тилининг изоҳли
лғати
. 5-
жилд
. 
Тошкент
:
ЎМЭ
,2008.565 – 
б
.

---

48 
5. Geortonimlar (bayram nomlari)dan hosil bo‘lgan fitonimlar: 
«Navro‘z» (bodring navi), «Mustaqillik» (g‘o‘za navi) kabi. 
Ko‘rinadiki, nom ko‘chishi, nomlardan nomlarning tug‘ilish jarayoni lisoniy 
va nolisoniy omillar mahsulidir. Transonimizatsiya bir-biriga bog‘liq, aloqador 
atoqli otlar otga o‘tishi, ko‘chishidir. 
Transonimizatsiya ham ijobiy, ham salbiy moxiyatga ega. Bu usul asosida 
nomlarning hosil bo‘lishi bir jihatdan tilda tejamkorlikni ta’minlasada, tilning 
onomastik tizimida bir xil nomlarning yuzaga kelishiga olib keladi.