Logistikaning tavsifi, paydo bo’lishi, rivojlanishi va hozirgi holati

2. Moddiy oqimlarning tavsifi va ularni hisoblash
Moddiy oqim tushunchasi logistikaning eng asosiy tushunchalaridan biri hisoblanadi. Moddiy oqimlar xomashyoning birinchi boshlang’ich manbasidan to oxirgi iste’molchiga yetkazib berish jarayonida, ya’ni xomashyoga ishlov berish, yarim xomashyo va tayyor mahsulotlarni tashish, omborlarga joylashtirish davrida vujudga keladi.
Moddiy oqimlar har xil korxonalar va bitta korxonaning ichida ham oqishi munkin.
Logistikada moddiy oqimlar quyidagi parametrlar bilan tavsiflanadi:

• 
  Tovarning nomenklaturasi, asorsimenti va miqdori;
  
• 
  Gabarit tavsiflari (umumiy massasi, maydoni, o’lchov parametrlari);
  
• 
  Og’irlik tavsiflari (brutto va netto og’irliklari);
  
• 
  Yukning fizik-kimyoviy tavsiflari;
  
• 
  Tara va upakovka tavsiflari, transport vositalari (yuk ko’taruvchanlik, yuk sig’dira olishi);
  
• 
  Oldi-sotdi shartnomasi shartlari (mulkchilik, yetkazib berish);
  
• 
  Tashish va sug’urtalash shartlari;
  
• 
  Moliyaviy tavsifi; tovarlarni bir joydan ikkinchi joyga keltirish bilan bog’liq jismoniy taqsimlashda boshqa operatsiyalarni bajarish;
  

Miqdor jihatdan moddiy oqimlar ma’lum vaqt birligi ichida moddiy oqimlarning hajmi, jadalligi, zichligi, tezligi va shu kabi ko’rsatkichlar orqali aniqlanadi.
, t/oy; (1)
Bu yerda: Q_MO1-modiy oqimlarning hajmi;
n_i – oy davomida moddiy oqimlarni keltirish soni
∑Q_mo2=(32+22+25)*2=158 t/oy;
∑Q_mo2=(28+36+28)*3=188 t/oy;
∑Q_mo3=(51+32+20)*1=103 t/oy;


3. Moddiy oqimlarning transport tavsifi.

Alkogolsiz ichimliklar

Turk Standartlari Instituti (TSE) tomonidan ishlab chiqilgan TS 13568 standartida iste'molchilarga taklif qilinadigan alkogolsiz ichimliklar uchun talablar tushuntiriladi va sinov usullari taqdim etiladi.

1-rasm. Alkogolsiz ichimliklar
Alkogolsiz ichimliklar odatda uchta asosiy komponentni aralashtirish orqali ishlab chiqariladi: sirop (nektar), suv va karbonat angidrid. Siropni tayyorlash uchun turli xil shakar turlari, masalan, saxaroza, fruktoza yoki tatlandırıcılar ishlatiladi. Ushbu shakar eritmasining tarkibi tijorat siri hisoblanadi. Keyin suv va sirop juda aniq nisbatlarda aralashtiriladi. Jarayonning yakuniy bosqichi karbonat angidrid qo'shilishi bilan ichimlikning karbonatlanishidir. Alkogolsiz ichimliklarni sanoat ishlab chiqarishiga turli xil kislotalar, xushbo'ylashtiruvchi va rang beruvchi moddalar kiradi.
TS 13568 standarti maqsadlari uchun,

• 
  Meva nektarining ifodasi deganda ichimlik suvi, shakar yoki asal va bir yoki bir nechta meva qo'shilgan holda, butun yoki ko'pi bilan kesilgan mevalardan texnikaga muvofiq olingan tabiiy meva sharbati yoki meva sharbati konsentrati yoki ularning aralashmasi tushuniladi. Tegishli qonun hujjatlariga muvofiq qo'shimchalar.Bu issiqlik bilan ishlov berish yoki boshqa termik bo'lmagan jismoniy ishlov berish yo'li bilan tayyorlangan va barqaror qilingan ichimliklarni anglatadi.
  
• 
  Meva nisbati ifodasi meva nektaridagi minimal tabiiy shakar miqdori bo'lgan meva sharbatining massa bo'yicha foizini ifodalaydi.
  
• 
  Chet moddalar ifodasi meva nektarini ishlab chiqarishda foydalanishga ruxsat berilganidan tashqari barcha turdagi ko'rinadigan moddalarni anglatadi.
  

Meva nektarining hissiy, kimyoviy va mikrobiologik xususiyatlari standartda belgilangan.
TS 13568 standarti va xalqaro doirasida o'tkaziladigan asosiy sinovlar Standartlar quyidagilardir:

• 
  Sut kislotasini aniqlash (EN 12631)
  
• 
  Etil spirtini aniqlash (ISO 2448)
  
• 
  Gidroksimetilfurfuralni aniqlash (ISO 7466)
  
• 
  Sorbin va benzoy kislotasini aniqlash (ISO 22855)
  
• 
  Meva nisbatini aniqlash
  
  • 
    Kaliy, kaltsiy va magniyni aniqlash (EN 1134)
    
  • 
    Fosforni aniqlash (EN 1136)
    
  • 
    Formol raqami (EN 1133)
    
• 
  Uchuvchi kislotani aniqlash (ISO 6632)
  
• 
  Qo'rg'oshinni aniqlash (EN 14084)
  
• 
  Mezofil aerob bakteriyalar sonini aniqlash (ISO 4833)
  
• 
  Mog'or va xamirturush sonini aniqlash (ISO 21527)
  
• 
  Koliform bakteriyalarni aniqlash (ISO 4831)
  

Tashkilotimiz, shuningdek, turli sohalardagi korxonalar uchun ko'plab sinov, o'lchov, tahlil va baholash tadqiqotlari orasida o'qitilgan va mutaxassis xodimlari va ilg'or texnologik uskunalari bilan TS 13568 standarti doirasida alkogolsiz ichimliklar uchun sinov xizmatlarini taqdim etadi.
Tuxum — tarkibida barcha oziq moddalarga ega boʻlgan parranda mahsuloti. Isteʼmol uchun, asosan, tovuq, bedana, sesarka Tuxumlari ishlatiladi. Sifati, vazni, muddati va saqlanish sharoitiga qarab parhez va oshxona (oddiy) Tuxumlariga ajratiladi. Yangi, yuqori sifatli, sovuq haroratda saqdanmagan, muddati 7 kundan oshmagan Tuxumlar parhez Tuxum hisoblanadi. Tovuq Tuxumda 26% quruq modda, shu jumladan, 12—13% protein, 12% lipidlar (lipidlarning 99% sarigʻida toʻplangan), 1% uglevodlar, 1% mineral moddalar bor. Tuxum oqsili (okligi)ning 60% almashtirib boʻlmaydigan aminokislotalar, fermentlar (shu jumladan, lizotsim) va glikoproteidlar (avidin) dan iboraTuxum Tuxum sarigʻi (sariqligi) rangi uning tarkibidagi karotinoidlarga bogʻliq. Uning oʻrtasida urugʻlangan embrion diski joylashgan. Shuningdek, Tuxum tarkibida aminokislotalarga boy oqsil, letsitin, fosforli yogʻlar, 20 dan ortiq mikroelement qamda A, V, Ye, D va boshqa vitaminlar bor. Koloriyaliligi boʻyicha oʻrtacha semizlikdagi mol goʻshtiga teng keladi va yaxshi singadi. Joʻja ochirish uchun serpusht tovukdarning yirik Tuxumlari tanlab olinadi. Odatda, tovuq Tuxumi 55—65, kurkaniki 70—100 g, oʻrdakniki 70—90 g, gʻozniki PO— 180 gazlama boʻladi. Tuxum uzok, vaqt saklanadigan boʻlsa, oziq-ovqatlik sifati pasayib ketmasligi uchun, qayta ishlanib, undan qandolatchilik va non sanoatida ishlatiladigan melanj (muzlatish yoʻli bilan konservalangan tuxum massasi) va Tuxum kukuni tayyorlanadi. Melanji 8—10 oy, Tuxum kukunini 2 yil saklash mumkin



2-rasm. Tuxum