M ü n d ə r I c a t

nıdır. 

Ekosistemin  sonrakı  mühüm  xarakteristikası  onların  kibernetik 

davranışıdır.  

Ekosistemlərin  kibernetik  davranışı  onunla  izah  olunur  ki,  onlar 

fiziki  və  kimyəvi  siqnalları  özündə  birləşdirən  inkişaf  etmiş    informaslya 

şəbəkəsinə  malikdirlər.  Bu  şəbəkə  ekosistemin  bütün  hissələrini  əlaqələn-

dirir  və  onu  tam  vahid  kimi  idarə  edir.  Ekosistemin  insan  yaratdığı  kiber-

netik  qurğudan  fərqi  ondadır  ki,  onun  idarə  edici  funksiyaları  öz  daxilin-

dədir  və  diffuziyalıdır.  İnsanın  yaratdığı  kibernetik  sistemlərdə  isə    idarə-

etmə funksiyaları xaricdən olur və ixtisaslaşdırılmışdır.   

Kibernetik sistemləri ekosistemlərlə müqayisə edildikdə, bəzi ümumi-

liklər  tapmaq  olar.  Hər  iki  idarəetmə  əks  əlaqəyə  əsaslanır.  Məlumdur  ki, 

əks  əlaqə  enerjisi  onu  yaradan  inisiativ  enerji  ilə  müqayisədə  olduqca 

kiçikdir,  hansı  ki,  sistemdə  oyanır.  Canlı  sistemlərdə  əks  əlaqəni  həyata 

keçirən qurğu  - homeostatik qurğu adlanır. Homeostaz orqanizmlərə tətbiq 

olunduqda  onun  daxili  mühitinin  saxlanmasını  və  əsas  fizioloji  funksiya-

larının davamlılığını  ifadə edir. Homeostazı ekosistemə tətbiq etdikdə onun 

növ  müxtəlifliyinin  və  fərdləri  sayının  daimiliyi  nəzərdə  tutulur.  Homeo-

statik mexanizm  ekosistemin  sabitliyini  qoruyur, bitkilərin otyeyənlər tərə-

findən tamamilə yeyilib qurtarmasının, və ya yırtıcıların və onların qurban-

larını sayının katastrofik kolebaniyasının qarşısını alır.    

Ekosistemin  sabitlik  dərəcəsi  çox  müxtəlifdir  və  həm  ətraf  mühitin 

qəddarlığından, həm də daxili idarəetmə mexanizminin effektliyindən asılı-

dır. Bu zaman davamlılığın iki tipini arırırlar: