M ü n d ə r I c a t

 ⃰  rezistent davamlılıq - ətraf mühitin təsiri altında davamlı vəziyyətdə 

qalmaq xüsusiyyəti. Məsələn, sekvoya meşəsi (ağacların hündürlüyü 100 m, 

diametri 6-11m)  yanğına dözümlüdür, çünki bu ağaclar  yaranadan  ən qalın 

qabığa  malikdirlər,  on  tonlarla  su  saxlayırlar  və  s.  Lakin  əgər  bu  meşələr 

yanarsa, onlar çox gec bərpa olunurlar.                         

⃰    çevik  davamlılıq  (rezistentliyə  əks  olan)  –  çox  tez  bərpa  olunmaq 

xüsusiyyəti. Məsələn, çaparal kolunun pöhrələri çox tez yanır, lakin çox tez 

bərpa olunur.  

Əks əlaqə sistemindən başqa sabitlik funksional komponentlərin  iza-

filiyi  ilə  də  təmin  olunur.  İzafilik  cüt  orqanları  olan  orqanizm  misalında 

yaxşı izah olunur (əllər, ayaqlar, gözlər, qulaqlar, böyrəklər, ağ ciyərlər)  və 

immunitetin dəfələrlə dublyaj olunmuş orqanları. İzafilik ekosistemlər üçün 

də  xarakterikdir.  Əgər  ekosistemdə  avtotrof  yaşıl  bitkilərin  bir  neçə  növü 

---

51 

 

varsa, hansı ki, onlardan hər biri öz temperatur diapozonuna malikdir, onda 

ekosistemdə  fotosintezin  sürəti  temperaturun  dəyişmısinə  baxmayaraq,  

dəyişməz olaraq qalacaqdır.  

İnsan beyni kiçik energetik xüsusiyyətli və nəhəng idarəetmə qabiliy-

yətli qurğudur, belə ki, kiçik enerji itkisi ilə müxtəlif güclü ideyalar yarada 

bilər. Bu insanı Yer üzərində ən bacarıqlı etdi.  Ən azı bu onun ekosistemin 

funksiyalaşmasını, eləcə də biosferi dəyişmək qabiliyyətinə aiddir. 

 

 1.7.2.  Ekosistemin  əsas  xarakteristikaları  –  onun  ölçüləri,  onun