M u n darij a

 
6-bob. Rivojlantiruvchi muhitni tashkil qilish 
Maktabgacha ta‘lim muassasasida rivojlantiruvchi muhitni tashkil etishda 
bolalarning o‘ziga xos belgilarga ega bo‘lgan yoshga doir xususiyatlari va ehtiyojlarini 
hisobga olish muhim ahmiyat kasb etadi. 
Rivojlantiruvchi muhit mazmuni: 
 
maktabgacha ta‘lim muassasasining ko‘rgazmali-rivojlantiruvchi muhiti mazmuni 
madaniy-tarixiy qadriyatlar: milliy va mintaqaviy an‘analar; tabiat, iqlimdan kelib 
chiquvchi xususiyatlarga mos bo‘lishi lozim;  
muhit mazmuni birlamchi dunyoqarash asoslarini shakllantirish, bolaning 
muvaffaqiyatli ijtimoiy moslashuviga yordam berishi lozim.
6
Дастурга 6-илова 
7
Дастурга 7-илова 

---

 
GLOSSARIY. 
A 
 
Avtomatlashish, xarakatlarning avtomatlashishi – ong bevosita ishtirok etmay 
turib, xarakatni g‘ayriixtiyoriy amalga oshirish, mashinal darajaga keltirish, ta‘limning 
so‘ngi bosqichi uchun xos bo‘lgan operatorning javob reaksiyasini shakllantirish 
usullaridan biri. Ko‘nikma hosil qilishning dastlabki bosqichida xatti xarakatlar ongli 
ravishda, tafakkur va nutq ishtirokida boshqariladi. Ko‘nikma egallangan sari ayrim xatti 
xarakatlar g‘ayriixtiyoriy ravishda ong ishtirokisiz bajariladi, bu o‘rinda idrok va xis 
tuyg‘ular, ayniqsa kinestetik sezgilar yetakchilik qiladi. 
Agressiv xulq – shaxsning ma‘naviy buzuqlikka asoslangan, boshqalarning ichki 
dunyosiga ochiqdan-ochiq salbiy ta‘sir ko‘rsatib, tajovuz qilib, uni izdan chiqarishga 
qaratilgan g‘ayriinsoniy xususiyati. Agressiv xulqning shakllanishi, kuchayishi va 
namoyon bo‘lishi ko‘pincha ijtimoiy muhit bilan bog‘liq xolda yuz beradi. Shaxsning 
o‘ziga qaratilgan tajovuzkorlik ―autoagressiya‖ deb ataladi (bunday xolat shaxsdagi 
patalogik o‘zgarishlarning ko‘rsatgichi bo‘lib xizmat qiladi).