M u n darij a
Yüklə 1,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
o‘rgatish. Bolalar e‘tiborini chalg‘itmaslik uchun ―Men necha stakan guruch soldim?‖ –
deb so‘rash shart emas. Shu bilan birga, stakanning, ya‘ni o‘lchovning bir xida to‘la bo‘lishini kuzatib borish kerak. Tarbiyachi bolalar e‘tiborini va bajarilayotgan ishlar mazmuni qanday tushunilganini bunday tekshiradi. Ikkinchi stakan ag‘darilib bo‘linganidan keyin, tarbiyachi bolalar e‘tiborini bu stakanda ham oldingi stakanda qancha guruch bo‘lsa, shuncha guruch borligiga, shuning uchun fishkani uydagi guruch ikkinchi kosaga to‘kib bo‘linganidan keyingina qo‘yilishi kerakligiga qaratadi. Navbatdagi, ya‘ni uchinchi stakanga tarbiyachi ataylab, yarmidan oshiribroq guruch soladi, uni kosaga yaqinlashtiradi, shu vatqtgacha stakanlar guruchga to‘ldirilib, kosaga to‘kilgan edi, bolalar o‘lchash natijasini belgilash uchun fishkaga cho‘zilganlarini ko‘radi. Shu vaqtda tarbiyachi bolalar e‘tiborini stakanning to‘la emasligiga qaratadi, oldingi stakanlarning to‘laligi qanday bo‘lganligini ko‘rsatadi, tushuntiradi, bolalarga shu mashg‘ulotda belgilangan o‘lchov bo‘yicha stakanni guruch bilan to‘ldirishni taklif qiladi, shunga amal iqlish majburiyligini ta‘kidlaydi, shundan keyingina bolalarga guruchni to‘kish va navbatdagi fishkani qo‘yishga ruxsat beriladi. To‘rtinchi stakanni to‘g‘ri to‘ldirish, beshinchi stakanni iloji boricha uyub to‘ldirish kerakki, undagi guruch oldingilaridan ko‘proq bo‘lsin. Shundan keyin siz bolalarning qancha to‘la bo‘lsa, shuncha yaxshi, kam bo‘lgandagina noto‘g‘ri, deb hisoblab, yana fishkaga vaqtidan oldin intilayotganlarini ko‘rasiz. Bolalar e‘tiborini yana oldingi stakanlarning qanday bo‘lganligiga qaratish, ularga guruch ko‘p bo‘lganini, ammo bundagidan kam bo‘lganiga, guruch ko‘p bo‘lganini, ammo bundagidan kam bo‘lganiga, guruch miqdori bir xil, ya‘ni baravardan bo‘lgan stakanlaringina sanash kerakligiga qaratish kerak. Shundan keyin ortiqcha guruchni to‘king va aytganingizdek qiling, so‘ngra oldin to‘rt stakan guruch solingan tog‘arachaga soling, shundan keyingina bolalar fishkani qo‘yishlari kerak. Oxirgi stakanni tog‘aragacha ag‘darayotganda tarbiyachi bolalar e‘tiborini yana stakanning to‘laligiga qaratadi, oldingi to‘kilgan stakanning to‘laligiga qaratadi, oldingi to‘kilgan stakanlardagi guruchlar shunday to‘la bo‘lganinieslatadi (o‘lchash uchun 6-8 stakan guruch olish maqsadga muvofiq. Ba‘zi tarbiyachilar bolalarni 10 gacha sanash bo‘yicha ko‘proq mashq qildirish maqsadida 16 stakan olishni yaxshi ko‘radilar, 6-8 stakan guruch olinganda bolalar uzoq o‘lchashlar va qayta sanashlar bilan charchab qolmaydilar, biz aytgan momentlarning hammasini ko‘rsatishga ulgurish mumkin bo‘ladi. Shundan keyin bolalar fishkalarni sanab chiqadilar va bizda qancha guruch bo‘lganini aytishadi. Bu mashg‘ulot uchun guruch solingan va solinadigan idishlar shaffof bo‘lgani yaxshi, shunda bolalar bir idishda guruch kamayib, ikkinchisida ko‘payib borayotganini ayoniy ko‘rib turadilar, ya‘ni shunday qilinganda bolalar butun o‘lchash texnologiyasining guvohi bo‘ladilar. Shu mashg‘ulot uchun ham shaffof stakanlar olish ma‘quldir. Endi, hamma guruch o‘lchanib, bolalar hamma stakanlar sonini aytganlaridan keyin, tarbiyachi istalgan natijaga bolalar qanday susul bilan erishganlarini aytishi kerak. Shu sababli tarbiyachi: ―Bolalar biz sizlar bilan nimalar qildik‖ – deb so‘raydi. - Biz sanadik. - To‘g‘ri. Sanash uchun esa biz nimalar qildik? - Biz stakanlarga guruch soldik va uni to‘kdik. - Biz sizlar bilan guruchni o‘lchadik. Biz o‘lchadik va tog‘arachamizda qancha guruch borligini bildik. Endi guruch faqat stakanlar bilan o‘lchanmasligini [bolalar don (yorma) faqat stakanlarda o‘lchanadi, degan noto‘g‘ri tasavvur shakllanib qolmasligi uchun] ko‘rsatish payti keldi. Bolalarga piyolani ko‘srating va ―Guruchni piyola bilan o‘lchash mumkinmi?‖ – deb so‘rang. Bolalar javoblariga bog‘liqmas holda o‘lchash mumkinligini ko‘rsating, buning uchun tog‘arachadagi guruchdan ikkita piyolani to‘ldirib, ikkinchi tog‘arachaga ag‘daring. Yüklə 1,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|