MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

351 

351 

351 

351 

351 

351 

351 

351 

351 

olmalıdır. Tərbiyəçi  insanı  ailədə, cəmiyyətdə, xalq  arasında, 

bəĢəriyyət  içərisində  və  öz  vicdanı  ilə  üzbəüz  durduğu  halda 

öyrənməlidir…  o,  insanı  bütün  yaĢlarda,…  bütün 

vəziyyətlərdə, 

Ģadlıq 

və 

qəmginlik 

hallarında… 

öyrənməlidir…  yalnız  bu  zaman  o,  insan  təbiətinin  özündən 

tərbiyə  vasitələrini  əxz  edə  bilər,  bu  vasitələr  isə  olduqca 

çoxdur”.

1

   

Müəllim  Ģəxsiyyətinin  bu  kimi  keyfiyyətlərə  malik 

olması onun pedaqoji fəaliyyəti üçün zəruridir. 

Müəllim  Ģagird  kollektivinə  rəhbərlik  edir.  Onun  təlim 

və  tərbiyəsi  ilə  məĢğul  olur.  Ona  görə  də  istər-istəməz 

müəllimlə  Ģagird  arasında  qarĢılıqlı  münasibətlər  mövcud 

olur. Müəllim öyrədir, tərbiyə edir, Ģagird öyrənir, müəllimin 

rəhbərliyi  altında  bilik,  bacarıq  və  vərdiĢlərə  yiyələnir.  Bu 

prosesdə  müəllim  eyni  zamanda  Ģagird  Ģəxsiyyətinin 

təĢəkkülü və inkiĢafına əsaslı təsir göstərir. 

ġagird  Ģəxsiyyətinin  təĢəkkülünə  müəllimin  öz  Ģəxsiy-

yəti də lazımi təsir göstərir. 

Pedaqogika tarixinə nəzər saldıqda görkəmli pedaqoq və 

ictimai  xadimlərin  müəllim  Ģəxsiyyətinin  uĢaqların  təlim  və 

tərbiyəsində,  o  cümlədən  onlarda  Ģəxsiyyətin  təĢəkkülündə 

mühüm rol oynaması barədə fikirlərinə rast gəlirik. 

A.Ġ.Gertsen göstərir ki, Ģagirdlərə təkcə müəllimin biliyi 

deyil,  onun  Ģəxsiyyəti  də,  ruhi  keyfiyyətləri  də  əsaslı  təsir 

edir. 

K.D.UĢinski  bu  cəhətə  xüsusi  diqqət  yetirərək  yazır: 

“Tərbiyədə  hər  Ģey  tərbiyəçinin  Ģəxsiyyətinə  əsaslanmalıdır. 

Çünki  tərbiyənin  gücü  yalnız  insan  Ģəxsiyyətinin  canlı 

mənbəyindən nəĢət edir. Heç bir nizamnamə və proqram, heç 

bir süni yaradılmıĢ müəssisə, nə qədər mahiranə düĢünülsə də 

tərbiyə iĢində Ģəxsiyyəti əvəz edə bilməz”.

1

      

                                                 

1

 К.Д.Ушински. Сечилмиш педагоjи ясярляри, Бакы, 1953, сящ.98 

1

 К. Д.Ушинский. Собрание сочиненений. Т.2., М., 1948, с.63-64.  

---