MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya 
15 
Pedaqoji fəaliyyətin nəticələri psixoloji diaqnostikanın köməyi 
ilə aĢkara çıxarılır. 
Bunlarla yanaĢı olaraq müasir psixologiya elmi öz 
qarĢısında duran ümumi və xüsusi vəzifələri həyata keçirərkən 
pedaqogika ilə yaxın təmasda fəaliyyət göstərir, pedaqogika 
elminin əldə etdiyi nəticələrə istinad edir. 
Müasir dövrdə 
psixologiya və dilçilik
arasında da sıx 
əlaqə özünə geniĢ yer tutmağa baĢlamıĢdır. Bunun aydın 
təzahürünü 
psixolinqvistikanın
meydana gəlməsində görürük. 
Psixolinqvistika
nitq davranıĢını psixoloq və linqvistlərin 
kompleks Ģəkildə öyrənmələrini nəzərdə tutan elm sahəsidir. 
Linqvistika və nitqin psixologiyası ilə müqayisədə 
psixolinqvistika özünün müstəqil tədqiqat predmetinə malikdir. 
Psixolinqvistikanı daha çox psixologiya «özününkü» hesab 
edir. Doğrudur, psixologiyada hələ çoxdan mövcud olan sahə - 
nitqin psixologiyası sahəsi vardır. Nitq psixologiyasınıın 
predmeti psixolinqvistikanın obyekti və predmeti ilə üst-üstə 
düĢür. Ona görə də çox vaxt bu iki fənni bir-biri ilə 
qarıĢdırırlar. Bu cür eyniləĢdirməyə əsas olsa da, hər-halda bu 
iki termini bir-birindən fərqləndirən cəhətlər də mövcuddur. 
Onların fərqi baĢlıca olaraq öyrənmə predmetində özünü 
göstərir. Psixologiya nitqin yaranması, anlaĢılması və 
formalaĢmasının gediĢi zamanı öz diqqətini daha çox Ģüurun 
psixi 
funksiyalarının 
xüsusiyyətlərinə 
yönəldirsə, 
psixolinqvistika bunlarla yanaĢı bu funksiyaların insanların nitq 
fəaliyyətində və nitq davranıĢında ifadə vasitələrini (verbal və 
qeyri-verbal) də nəzərə almağa çalıĢır. 
Psixolinqvistika olduqca gənc elmdir. O, təxminən XX əsr 
50-ci illərin sonu, 60-cı illərin əvvəllərində meydana gəlmiĢdir. 
Sovet psixolinqvistika məktəbinin «atası» A.A.Leontyev 
olmuĢdur. 

---