www.elmler.net -
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 59
59
59
59
59
59
59
59
59
unutduqlarını
asanlıqla
yada
sala
bilir.
Ġkinci,
müəyyənləĢdirilmiĢdir ki, hafizə mərkəzi və ya hər halda
məlumatların qısamüddətli hafizədən uzunmüddətli hafizəyə
ötürülməsini tənzim edən sahəsinin fəaliyyəti yeni
informasiya daxil olanadək mümkün olmur. Bu mərkəz
«qippokamp» adlanır və beynin gicgah sahəsində yerləĢir.
Qippokampın iki tərəfli götürülməsindən sonra xəstələr
cərrahiyyə əməliyyatına qədər baĢ verənləri yada salır, lakin
əməliyyatdan sonra baĢ verənləri isə yada sala bilmirlər.
Əvvəllər toplanmıĢ informasiyaların harada qorunduğu sualı
hələ də öyrənilməmiĢ qalır.
Hafizə probleminin yekun həlli uzun illər boyu
psixologiya və fiziologiyanın mübahisə obyekti olmuĢdur.
Onun həlli beyində informasiya daĢıyıcısı olan fiziki təbiətinin
(molekullar, zülallar və s.) öyrənilməsi nəticəsində mümkün
olacaqdır.
IV.10.2. Hafizənin prosesləri Yuxarıda
qeyd
olunduğu
kimi,
hafizənin
yaddasaxlama, yadasalma, tanıma və unutma kimi prosesləri
vardır.
Hafizə psixikanın funksional bütövlüyünün, üç
mühüm prosesin nəticəsində yaranır. Onlardan birincisi
yaddasaxlamadır. Bu prosesdə beynə daxil olan müxtəlif
informasiyaların təhlili, identifikasiyası və kodlaĢdırılması
aparılır. Hafizə prosesinin ikinci mərhələsi informasiyanın
hifz olunmasıdır. Prosesin üçüncü mərhələsi ixtiyari və ya
qeyri-ixtiyari yadasalmadır. Ġnformasiyanın yada salınmasını
haqlı olaraq hafizənin əsas funksiyası, insanın öz
təcrübəsindən istifadə edə bilməsinin əsası hesab edirlər.
