MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya. Psixologiya
264 
264 
Gənclik yaĢı dövrünün baĢlanması və sonu haqqında 
müxtəlif fikirlər irəli sürülmüĢdür. Bunlardan daha çox qəbul 
edilən 14-15 yaĢdan 21 yaĢa qədər olan dövrdür. Psixoloqlar 
həmin dövrün iki mərhələni keçdiyini qeyd edirlər: ilkin 
gənclik (15-17 yaĢ) və yetkin gənclik (18-21 yaĢ). Bəzi 
mütəxəssislər yetgin gəncliyə 18-25 yaĢ dövrünü aid edirlər.
Gəncliyi sadəcə olaraq bioloji yaĢın müəyyən həddə 
çatması kimi xarakterizə etmək olmaz. Gənclərin 
formalaĢması həm bioloji, həm psixoloji, həm psixoseksual, 
həm də sosial amillərin təsiri altında baĢ verir. Bunların 
içərisində gənclərin bir Ģəxsiyyət kimi formalaĢmasında sosial 
- psixoloji amillər xüsusi yer tutur. Ona görə də gəncliyi 
sosial-psixoloji hadisə kimi qeyd etmək olar.
Bioloji baxımdan gənclik orqanizmi fiziki cəhətdən 
əsaslı surətdə dəyiĢir və onun inkiĢafı əsasən tamamlanır.
Psixoloji baxımdan gənclər artıq öz “mən”lərini, 
imkanlarını dərk edir, idrak fəaliyyətləri və dünyagörüĢləri 
geniĢ əhatəli olur.
Psixoseksual 
baxımdan 
cinsi 
yetiĢmə 
əsasən 
tamamlanmıĢ olur, psixoseksual davranıĢ sosial normalara 
uyğunlaĢır. 
Sosial baxımdan gənclər ictimai münasibətlər 
qovuĢuğunda 
həmin 
münasibətləri 
mənimsəməklə 
sosiallaĢırlar. Nəticədə bu dövrdə 
gənclər ictimai 
münasibətlərin məcmuu kimi, sosial varlıq kimi yetiĢir, həyat 
hadisələrinə fəal mövqedən yanaĢırlar. 
Bütövlükdə, götürdükdə, gənclik dövründə Ģəxsiyyət 
biososial-psixoloji 
varlıq kimi formalaĢır. Gənclərin 
davranıĢında təĢəbbüskarlıq, prinsipiallıq, məsuliyyətlilik 
yüksəlir. Onların intellektual fəaliyyətində, qabiliyyətlərinin 
inkiĢafında əsasən irəliləyiĢ, sosial-psixoloji varlıq kimi 
formalaĢma baĢ verir.

---