MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
373 
373 
373 
373 
373 
373 
373 
373 
373 
meydana çıxır. 
Təcrübə göstərir ki, müəllim, xüsusilə təzəcə fəaliyyətə 
baĢlayan müəllim heç də həmiĢə qarĢıya kommunikativ 
pedaqoji məqsəd qoyub onu dərk etmir, daha doğrusu, qarĢıya 
qoyduğu məqsəd sistemində ünsiyyəti təsəvvürünə gətirə 
bilmir, Ģagirdlərin Ģəxsiyyətini öyrənməyi bacarmır, stereotip 
qiymətləndirmədən istifadə edir və buna müvafiq olaraq bütün 
siniflərdə yaĢ fərqindən asılı olmayaraq monoton ünsiyyətə 
gətirib çıxaran eyni cür qarĢılıqlı təsir vasitəsindən istifadə 
edir, heç də həmiĢə ayrı-ayrı Ģagirdlərlə ünsiyyətdəki çətinliyi 
təsəvvür edə bilmir, sinfi ələ almaqda çətinlik çəkir, Ģagirdin 
sinifdə və ailədə nə kimi qeyri-formal rolu yerinə yetirdiyini 
bilmir, düzgün olmayan, mövcud Ģəraitlə uyğun gəlməyən 
pedaqoji rəhbərlik üslubunu tətbiq edir və s.
Ümumiyyətlə müəllimin öz fəaliyyətində qarĢılaĢdığı prinsipial 
psixoloji çətinlikləri ümumiləĢdirmiĢ olsaq onların aĢağıdakılardan 
ibarət olduğunu söyləyə bilərik: müəllim Ģagirdi bütövlükdə öz inkiĢaf 
perspektivində qavraya bilmir, öz əməyini pedaqoji fəaliyyət, pedaqoji 
ünsiyyət və Ģəxsiyyətlə vəhdətdə olan bir tam kimi görə bilmir, onları 
“müəllim-Ģagird” sistemi çərçivəsinə keçirə və qiymətləndirə bilmir. 
Müəllim üçün daha geniĢ yayılmıĢ və xarakterik çətinlik Ģagirdlərin 
psixi vəziyyətini və özünün pedaqoji fəaliyyət və ünsiyyəti 
səviyyəsinin diaqnostikasını verə bilməməkdən ibarətdir.
Ümumiyyətlə 
götürdükdə 
müəllimin 
psixoloji 
çətinlikləri, onun müəyyən pedaqoji Ģəraitdə həyata keçirdiyi 
fəaliyyət zamanı təzahür edən gərginlik vəziyyəti ilə müəyyən 
edilir. Bu cəhəti nəzərə alaraq psixoloji ədəbiyyatda çətinliyin 
yaranma səbəbinin xarakteri ilə bağlı üç ümumi tipi 
müəyyənləĢdirilmiĢdir: 
1. Xarici səbəblərdən irəli gələn psixoloji çətinlik (Ç
1
). 
Bu cür çətinlik, adətən, pedaqoji situasiyanın obyektiv 
çətinliyi nəticəsində yaranır və pedaqoji vəzifənin həyata 
keçirilməsinin uyğun (adekvat) vasitələrinin olmaması ilə 
Ģərtlənir. 
2. Daxili səbəblərdən irəli gələn psixoloji çətinlik (Ç
2
). 

---