MahirəNərimanqızı
Yüklə 6,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
- Virtual İnternet Resurs Mərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya 6 6 bu sıralardan hansının Ģəxsiyyətlərarası seçmənin motivasiya özəyini təĢkil etdiyini müəyyənləĢdirmək mümkündür. Motivasiya özəyi üstünlüyünün müəyyənləĢdirilməsi daima bu qrupda sosiometrik göstəricisinin nə üçün məhz bu cür olması, nə üçün qrupun bu və ya digər cəhətə üstünlük verməsi, qrup üzvlərinin bir qisminin «ulduzlar» kateqoriyasına, baĢqalarının isə «səfillər» kateqoriyasına aid edilməsi sualları meydana çıxdıqda onlara cavab vermək, qarĢılıqlı münasibətləri anlamağa imkan verir. Psixoloji tədqiqatlar zamanı müəyyən olunmuĢdur ki, Ģəxsiyyətlərarası münasibətlər strukturunda partnyorun seçilməsinin motivasiya özəyinin məzmunu həmin qrupun nail olduğu inkiĢaf səviyyəsinin göstəricisi rolunu oynaya bilər. Qrupun formalaĢmasının ilk mərhələsində seçmə bilavasitə emosional boyalıqla xarakterizə olunur, partnyorun seçilməsi üçün orientasiya daha çox zahiri üstünlükləri ilə bağlı olur (ünsiyyətlilik, zahiri cəlbedicilik, geyim üslubu və s.). Daha yüksək inkiĢaf səviyyəsinə malik olan qrupda isə seçmə təkcə ilk təəssüratdan doğan hisslər əsasında deyil, birgə fəaliyyət zamanı aĢkara çıxan daha dərin Ģəxsi keyfiyyətlərin qiymətləndirilməsi əsasında baĢ verir. Qrupun inkiĢaf səviyyəsindən asılı olaraq Ģəxsiyyətin dünyagörüĢünü, əməyə münasibətini xarakterizə edən keyfiyyətlərin «qiyməti» artır. ġəxsiyyətlərarası seçmənin referentometriya üsulu ilə öyrənilməsi . Məlum olduğu kimi, qrupa sosiometrik yanaĢma zamanı Ģəxsiyyətlərarası münasibətlər sistemində seçmə üçün əsas amil simpatiya və antipatiyadan ibarət olur. Bu zaman adamlar bir-birlərini ona görə seçirlər ki, məhz onlarla ünsiyyətdə olmaq, birlikdə iĢləmək, oxumaq, istirahət etmək istəyirlər. Lakin psixoloqlar belə bir qənaətə gəlirlər ki, yalnız simpatiyanı seçim üçün yeganə əsas hesab etmək düz- gün olmazdı. Burada baĢqa amillər də seçim üçün əsas gö- türülə bilər. Ġnsanın qrupdakı ən mühüm xarakteristikası ondan |