MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
127 
127 
127 
127 
127 
127 
127 
127 
127 
təzahür edir. Həyəcan – frustrasiya halətinin katalizatorudur. 
Həyəcan – mövcud vəziyyətin və davranıĢın gələcəkdə 
ortalığa çıxaracağı nəticə ilə bağlı olaraq yaranır. Bu hiss 
insanı gələcəkdə arzu etmədiyi bir durumda olmaqdan 
qorunmasına yönəldir.
Frustrasiya həyəcan və aqressivliklə müĢayət olunan 
prosesdir. Yuxarıda, imtahana gecikən tələbənin həm həyəcan, 
həm də frustrasiya halətinə düĢməsi bunu sübut edir. 
Ġmtahandan müvəffəqiyyət qazanıb-qazanmamasını dü-
Ģünərkən həyəcanlanan tələbə, onu oyatmadığı üçün otaq 
yoldaĢına, saatı qurmadığı və qələmi unutduğu üçün özünə 
hirslənir, acığı tutur. Frustrasiya Ģəraitində narazılıq səviyyəsi 
üstünlük təĢkil etdiyi üçün ətrafda baĢ verən hadisələri 
qavrayarkən və qiymətləndirərkən emosional qiymətləndirmə 
ön plana keçir. Belə olan halda insanlar, xüsusilə ekstravertlər 
hər Ģeydə qərəz axtarırlar və tapırlar. 
Frustrasiyanın müxtəlif formaları var. Onlardan biri 
sosial frustrasiyadır.
Sosial frustrasiya yalnız ayrıca 
götürülmüĢ bir Ģəxsdə deyil, həm də ayrı-ayrı qrup və 
zümrələrdə, hətta xalqın böyük əksəriyyətində özünü biruzə 
verən psixoloji vəziyyətdir. Frustrasiya haləti müxtəlif 
səbəblərlə bağlı Ģəkildə meydana gəlir. Lakin, burada ən əsas 
Ģəxsiyyət amilidir. Yəni baĢ verən səbəblər, maneə və 
əngəllərə insanın münasibəti necədir? Ġstər azərbayan dilli, 
istərsə də əcnəbi dilli mənbələrdə frustrasiyanın mərkəzində 
əsasən gecikmə, ləngimə, sosial və ya etnik qadağanın, 
konfliktin və s. səbəblərin dayandığı qeyd olunur. 
ġəxsiyyətdaxili konfliktlər frustrasiyanın daha tez təzahür 
etməsinə səbəb olur. Frustrasiya ilə bağlı 3 cür konflikt 
müəyyən edilmiĢdir. 
1.Arzu olunan – arzu olunan tipli konflikt – Ġnsanın 
istədiyi iki arzudan birini seçmək zəruriyyəti qarĢısında 
qalması. Məsələn: həm erkən yatıb yaxĢı dincəlmək, həm də 
televiziyadakı gecə proqramına tamaĢa etmək istəyi ilə bağlı.

---