Yig'ma INI Oziq-ovqat mahsulotlari ■ Nooziq-ovqat mahsulotlari xizmatlar 4.2-rasm. O‘zbekiston Respublikasida inflatsiya darajasi (narxlar o‘sishi %da) 2018 yil davomida INIning o rtacha oylik o sish surati 1,1%ni tashkil etib, iqtisodiyotga inflyatsion bosim sentyabr oyidan boshlab kuchayib borgan. Jumladan, 2018 yilning oxirgi tort oyi davomida tovar va xizmatlarning istemol narxlari osish darajasi 7,6 %ni tashkil etdi. 2017 yil davomidagi INI ortacha oylik osish surati ham 1,1 % darajasini tashkil etgan. 2017 yilning sentyabr-dekabr oylarida istemol sektoridagi umumiy inflyatsiya darajasi ko rsatkichi 7,6 %ni tashkil etgan. Inflyatsiya darajasi eng yuqori bo‘lgan mamlakatlar — tarix va bugun Iqtisodiyot tarixida giperinflyatsiya holatlari ko‘p bor yuz bergan. Ammo bu kabi holatlar hozirgi kunda ham turli mamlakatlarda ro‘y bermoqda. Pulning qadrsizlanishi, aynan hozirgi xalqaro vaziyat fonida yana dolzarb mavzuga aylanmoqda.
Hozirda ro‘y berayotgan inqiroz ta’sirida bir qator mamlakatlarda inflyatsiya kuchayib bormoqda. Misol uchun, may oyida O‘zbekistonda yillik inflyatsiya darajasi 11% ga yetdi. BMT iqtisodchilarining prognoziga ko‘ra, 2022 yilda hattoki AQSh dollarining inflyatsiya darajasi ham 6,7% ni tashkil qilishi kutilmoqda. Bu AQShda so‘nggi 40 yil ichida kuzatilgan eng yuqori inflyatsiya ko‘rsatkichi hisoblanadi. Ammo iqtisodiyoti unchalik kuchli bo‘lmagan davlatlarda inflyatsiya ko‘rsatkichlari qanday? Giperinflyatsiyani boshidan o‘tkazayotgan valyutalarning ahvoli qanchalik yomon? Giperinflyatsiya quyidagi mezonlarga qarab aniqlanadi:
3 yil davomida har oyda narxlarning 2% ga oshishi;
birdaniga bir oyning o‘zida narxlarning 50% ga qadrsizlanishi;