Marcin Błaszczyk Biologia I genetyka
Yüklə 1,33 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.2.8.2. Pamięć
|
ośrodków motywacyjnych (jeśli pies nie będzie głodny – podwzgórzowy
ośrodek głodu nie będzie pobudzony – próby warunkowania opartego na bodźcu pokarmowym nie będą udane). Taki rodzaj uczenia się ma bardzo szerokie zastosowanie – od tresury zwierząt po nagradzanie dziecka za utrzymanie porządku w pokoju. 66 Odruchy bezwarunkowe mogą po jakimś czasie wygasać. Jeśli np. dana czynność w odpowiedzi na bodziec warunkowy nie będzie nagradzana chociaż co jakiś czas, przestanie być wykonywana. Wyróżnia się różne rodzaje hamowania odruchów warunkowych: zewnętrzne (jeśli wraz z bodźcem warunkowym działają bodźce obojętne) oraz wewnętrzne (wygasanie – jeśli odruch długo nie jest wzmacniany bodźcem bezwarunkowym, hamowanie opóźniające – jeśli bodziec bezwarunkowy jest odraczany w czasie (dlatego karać lub nagradzać małe dzieci należy natychmiast), hamowanie warunkowe, gdy występuje kompleks dwóch bodźców, który nie jest wzmacniany bodźcem bezwarunkowym, hamowanie różnicujące, gdy działa bodziec podobny do warunkowego, który nie jest wzmacniany bodźcem bezwarunkowym). 2.2.8.2. Pamięć Po dotarciu informacji o wystąpieniu bodźca do mózgu, jest ona porównywana z zachowanymi wcześniej informacjami o podobnych bodźcach w tzw. zespole komparatora. To najwyżej kilkusekundowe przechowywanie informacji nosi nazwę pamięci natychmiastowej. Informacja krąży potem w zamkniętych łańcuchach neuronalnych przez kilkanaście sekund lub nawet kilka godzin – jest to pamięć świeża. Potem następuje proces konsolidacji pamięci. Informacja krąży w ciągu kilkunastu sekund – kilku minut w zamkniętych łańcuchach komórek nerwowych w polach kojarzeniowych (okolice czołowo- oczodołowe, potyliczno-skroniowo-ciemieniowe), następnie do zakrętu obręczy, zakrętu hipokampa, hipokampa właściwego, ciała suteczkowatego i przednich jąder wzgórza. Struktury te noszą nazwę kręgu Papeza. Stamtąd informacja trafia z powrotem do pól kojarzeniowych. Wreszcie informacja staje się częścią pamięci trwałej. Pamięć trwałą można podzielić na nieopisową i opisową. Nieopisowa polega na wytwarzaniu nieuświadamianych mechanizmów, takich jak odruchy warunkowe, usprawnianie czynności ruchowych itd. Pod wpływem nabywania tego rodzaju pamięci usprawnia się bezpośrednie reagowanie organizmu na bodźce docierające ze środowiska. Pamięć trwała opisowa to już cecha wyłącznie mózgu ludzkiego – to zdolność do słownego opisu przeżyć. Uważa się, że występuje kilka mechanizmów, składających się na powstawanie pamięci trwałej. W miarę krążenia impulsów związanych z przechodzeniem z pamięci świeżej do trwałej, w zaangażowanych neuronach zmienia się metabolizm, prowadząc do syntezy dodatkowych 67 białek, zwiększa się też ilość syntetyzowanych neurotransmitterów, zmieniają się właściwości błon komórkowych neuronów w obrębie istniejących synaps, np. zwiększa się ilość receptorów postsynaptycznych, powstają też nowe synapsy. Pojemność pamięci można oszacować znając liczbę neuronów w korze ludzkiego mózgu (3 x 10 9 ) i ich liczbę potrzebną do zapamiętania jednej jednostki informacji – bitu. Liczbę tę szacuje się na 10 neuronów. Z kolei liczbę bitów docierających do mózgu człowieka w ciągu sekundy szacuje się na 20. Oznacza to, że pojemność pamięci wystarcza na 260 dni, jeśli zapamiętywałoby się wszystkie percepowane informacje. Jednak nie wszystkie z nich mają wartość biologiczną, znaczna część może nie ulegać zapamiętaniu. W praktyce więc odbywa się 100-krotna redukcja informacji, aby w ciągu kilkudziesięcioletniego życia zapamiętać tylko te najważniejsze. Ogólnie można przypisać półkulom mózgowym następujący podział funkcji: u osób praworęcznych prawa jest półkulą rozpoznającą (zapamiętywanie, odtwarzanie, porównywanie nowych wrażeń ze wzorcami, orientacja w przestrzeni), lewa jest półkulą analizującą (ośrodki związane z mową – przetwarzaniem słów na pojęcia, wrażeń zmysłowych na słowa; dawniej nazywana była półkulą dominującą). Yüklə 1,33 Mb. Dostları ilə paylaş:
|