Sedimentatsion analiz Mayin tuyulgan mahsulotni suvda yoki havoda cho‘kish tezligiga qarab tahlil qilish sedimentatsion analiz deyiladi. Sedimentatsion analizning eng sodda usuli tindirish hisoblanadi. Analiz uchun 20-50 g mahsulot balandligi 150 mm gacha bo‘lgan stakanga solinadi. Stakan yuqori belgisigacha suv bilan to‘ldiriladi. Analiz uchun tayyorlangan bo‘tana suyuq (10:1) bo‘lishi kerak (zarrachaning erkin tushishini ta’minlash uchun). Bo‘tana tingandan keyin ustki kismi diametri 6-10 mm li sifon trubka orqali S idishga tushirib olinadi. Analiz quyidagicha bajariladi: A stakandagi bo‘tana yaxshilab aralashtiriladi. Aralashtirish tamom bo‘lishi bilan sekundomer yoqiladi va ma’lum muddatga bo‘tana eng mayda fraksiya (-10 mk)ni cho‘kishi uchun tinch holda ushlab turiladi. Ma’lum vaqt o‘tgandan keyin sifon trubkaning qisqichi ochiladi va cho‘kma ustidagi suyuqlik qo‘yib olinadi. Stakan yana suv bilan to‘ldiriladi va bu operatsiyalar ajratib olinayotgan suyuqlik tiniq holga kelguncha qaytariladi. “S” idishdagi hamma suyuqlik bitta kilib yig‘iladi va tindiriladi, undan keyin suv to‘kib olinadi, qoldiq quritiladi va tortiladi. Xuddi shu tartibda boshqa sinflar ham tindiriladi.
Rudaning yiriklik xarakteristikasini tuzish va undan foydalanish Elaklar turkumi yordamida elab, ajratib olingan sinflar tortiladi va ularning umumiy chiqishi foizlarda aniqlanadi. 1 % dan ortiq yo‘qolishga yo‘l qo‘yilmaydi. Namunalarini elash va aloxida sinflar kimyoviy tahlilining natijalari jadvalga kiritiladi. Quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
Elash orqali tahlil natijalari.
