Ma'ruza Geoinformatsion tizimlarni sinflanishi, modellarning xususiyatlari va qoʼllash uslubiyati. Reja

3.Geoaxborot tizimi funksiyalarining odatiy to‘plami 
Hozirgi vaqtga rivojlangan davlatlarda bir necha GAT lar mavjud, qaysiki 
iqtisodiyot, siyosat, ekologiya, boshqarma va tabiat resurslarini muhofazalash, 
kadastr, ilm fan, o’qitish va boshqa sohalarda keng qo’llanilib kelinmoqda. Bularning 
hammasi kartografik axborotlarni o’zida mujassam qiladi, ekologik monitoring, 
statistika, gidrometeorologik kuzatuv, ekspedision materiallar yig’ish kabi ishlarni 
o’z ichiga oladi. 
Bugungi kunda bir necha turli rivojlangan geoaxborot ma’lumotlari bilan 
ishlaydigan maxsus dasturlar mavjud. Quyida ulardan ayrimlari keltirib o’tilgan: 
ArcInfo – ArcView; 
Map-Info; 
GisPark; 
GeoDraw – GeoGraph. 
Har bir dastur o’zining kamchiliklar va ustunliklariga ega. Ushbu ilmiy ishida 
SAS.Planeta dasturidan foydalanmoqchiman. Bu dasturni tanlanishiga sabab bugungi 
kunda keng tarqalgan tizimlardan hisoblanadi. Yana bir qulay tomoni turli 
portallarning xaritalaridan foydalanish imkoniyatining borligi va SAS.Planeta 
dasturida navigatsiya vositalarining mavjudligi.
4.Geoaxborot tizimining asosiy afzalliklari 

---

11 
Zamonaviy GIS tizimini tadqiqot uchun tanlashda foydalanuvchi tomonidan 
quyidagilarga e’tibor qaratiladi: GISlar yordamida qanday masalalar hal etilishi 
kerakligiga, oqibatda qanday natija olinishi kutilayotganligiga, ishlanayotgan 
ma’lumot hajmining kattaligiga, hal etilayotgan masalalarning dolzarbligiga, ularni 
hal etish uchun qanday yondashilib, qanchalik darajada sezilarli natijalarni olishga.
Xorijiy GIS tizimlarining ayrimlari ustida to‘xtalamiz. Hozirgi paytda jahonda 
ko‘plab GISlar mavjud bo‘lib, ularning maqsadi turlicha: ayrimlari ma’lum bir 
sohada ishlashga yo‘naltirilgan bo‘lsa, boshqalari tarmoq tizimida ishlatilishga 
mo‘ljallangan.