Маъруза ва семинар машгулотларни укитиш технологияси

Budjet chegarasi va budjet chizigi


Reja

1. 
   “Davlat budjeti” fanining maqsadi va vazifasi.
   
2. 
   Fanning predmeti va tarkibiy tuzilishi.
   
3. 
   Fanning boshqa iqtisodiy fanlar bilan bog’liqligi
   

1.“Davlat budjeti” fanining maqsadi va vazifasi
«Davlat budjeti» fani Yalpi ichki mahsulot va milliy daromadni taqsimlanishi jarayonidagi davlat ihtiyorida hosil bo’ladigan markazlashtirilgan pul fondini tashkil qilish va undan foydalanish bilan bog’liq pul munosabatlari tizimini o’rganadigan fan bo’lib, xo’jalik munosabatlarini ajralmas qismi hisoblanadi. Kurs budjet kategoriyasini o’rganadi. Uning ham iqtisodiy kategoriyalar qatorida xizmat qilishi; mamlakat moliyaviy va iqtisodiy qonunlari orasida amal qilish asoslari, ob’ektiv va sub’ektiv zaruriyatlari haqida tushuncha beradi. Bu kurs budjetning boshqa iqtisodiy kategoriyalar bilan munosabatlarini ham o’rganadi.
Mazkur kursni o’rganish jarayonida davlat daromadlarining asosiy elementi hisoblangan budjet daromadlari va ularni shakllantirishning iqtisodiy huquqiy asoslarini o’rganiladi.
Budjetning iqtisodiy kategoriya sifatidagi xususiyatlari, uni mamlakat ijtimoiy takror ishlab chiqarish jarayonining ajralmas qismi sifatidagi xususiyatlarini, budjetning iqtisodiyotga ta’sirini, budjet vositasida iqtisodiyotga ta’sir qilishning iqtisodiy- nazariy asoslarini o’rganadi.
Shuningdek, jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida davlat budjetining ahamiyati, budjet harajatlari tizimini, harajatlarning amalga oshirish mexanizmlari, harajatlar tizimini davlat funksiyalaridan kelib chiqqan holda o’zgarish tendensiyalarini, o’rganadi.
“Davlat budjeti” fanining maqsadi Davlat budjeti va budjet tizimi haqida nazariy bilimlar berish, ulardan mamlakatda amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlarning bugungi bosqichida davlat budjet siyosatining asosiy yo’nalishlari va ularni hayotga tadbiq etish yo’llari bo’yicha asosiy ko’nikmalar hosil qilish
Fanning vazifasi - davlat budjeti ijtimoiy-iqtisodiy mohiyatini va ahamiyatini o’rganish, budjet tizimining amal qilish asoslarini o’rganish, budjet tizimini boshqarishning tashkiliy asoslarini o’rganish, davlat budjeti daromadlari tizimi va daromadlar manbalarini o’rganish, davlat budjeti xarajatlari tizimi va yo’nalishlarini o’rganish, davlat budjetining holati, budjet taqchiligining mohiyati va taqchillikni moliyalashtirish usullarini o’rganish, budjet jarayoni, budjet ijrosi va budjet nazoratini tashkil etish asoslarini o’rganish, iqtisodiyotni modernizatsiyalash va erkinlashtirish sharoitida budjet siyosatining ustuvor yo’nalishlari va ularning o’ziga xos xususiyatlarini o’rganishdan iborat.