Ch. Pirs, U. Djems, J. Dyui va boshqalardir. Ularning ta’limotida olamning o‘zgaruvchanligi o‘z
ifodasini topgan. Ular tajribani turli tasodif va kutilmagan vaziyatlarni o‘zida mujassamlashtirgan,
ongimizdan tezkor qarorlarni qabul qilishni talab etuvchi xodisalar majmui sifatida ta’riflaydilar.
Insonning xatosiz faoliyat ko‘rsatishi uchun uning xatti-harakatlarini boshqarib turuvchi vosita —
intellektdir. J. Dyui fikricha, intellekt insonni o‘rab turgan olamdan nusxa oladi hamda unga
muhitga moslashishga yordam beradi. Pragmatizm falsafasining maqsadi insonga olamda o‘z
o‘rnini topishga yordam berishdan iborat. Dyui tajriba natijasining “foydali” tomoniga e’tiborini
qarawww.ziyouz.com kutubxonasi tadi. Djems fikricha. haqiqat foydali bulgan narsa yoki
hodisadir. Pragmatizm AQSh ijtimoiy-madaniy hayotining qadriyatlarini ifoda etib, u yerdagi
ishbilarmonlar, menedjerlar, siyosatchilar va davlat arboblari o‘rtasida keng mapqaJlgan.
Amerikaliklar bu ta’limotning nazariyotchilarini xalqning dunyoqarashi o‘zgarishida, hozirgi
amerikacha hayot tamoyillarini keng ommaga singdirishda katta xizmat qilgan faylasuflar sifatida
qadrlaydilar. Masalan, J. Dyui - ni “Amerikaning Arastusi ”deya hurmat
bilan tilga oladilar