Mavzu: O`zbekiston dehqonchilik tarmoqlari geografiyasi

Bog`dorchilik va uzumchilik

Bog`dorchilik mo`tadil, subtropik va tropik mintaqalarda ko`proq tarqalgan va tabiiy sharoitga qarab turli xil mevalar yetishtiriladi. Uzum yetishtirishda Italiya, banan, apelsin va limon yetishtirishda Braziliya, apelsin va limon yetishtirishda AQSH, mandarin yetishtirishda Yaponiya birinchi o`rinda turadi.

Sabzavotchilik va polizchilik

Sabzavot ekinlariga sabzi, piyoz, turp, sholg`om, pomidor, qalampir va boshqalar kiradi. Barcha davlatlarda shahar atrofida yaxshi rivojlangan.

Poliz ekinlariga qovun, tarvuz, xandalak, qovoq, bodring kiradi. Bularning hammasi (bodringdan tashqari) issiqsevar ekin hisoblanadi va asosan mo`tadil mintaqaning janubiy qismida, subtropik va tropik mintaqalarda yetishtiriladi. Afrikaning janubiy tropik mintaqalarida yovvoyi tarvuzlar yetishtiriladi.
Demak, dehqonchilikda tuproq iqlim sharoiti juda muhim omil bo`lib hisoblanar ekan. Ekinlarning rivojlanishiga, hosildorligiga yorug`lik, issiqlik va namlikning yetarli bo`lishi katta ta`sir ko`rsatadi. O`simliklarning har bir turi +10° haroratdan yuqori bo`lgan o`rtacha sutkalik haroratning ma`lum miqdorini va keraklicha namlik olishi kerak.
Xulosa
Dehqonchilik madaniyatini ogʻishmay oshira borish, fan yutuklarini va ilgʻor tajribalarini keng joriy etish natijasida Oʻzbekistonning koʻpgina ilgʻor xoʻjaliklarida paxta hosildorligi gektariga 35—45 s, boshokli don ekinlari 50—70 s, sholi 60—70 s, kartoshka 250—300 s, poliz ekinlari 300—400 s, makkajoʻxori doni hosil-dorligi 80—100 s ga yetdi (qarang Lalmikorlik, Sugʻorma dehqonchilik);2) qishloq xoʻjaligi ekinlarini yetishtirish va tuproq unumdorligini oshirishning umumiy usullarini oʻrganadigan fan (agronomiyaning boʻlimi). Dehqonchilik fan sifatida yuqori va barqaror hosildorlikni taʼminlash uchun tuproqqa hamda ekinga taʼsir koʻrsatishning turli usullarini, xususan, tuproqning oʻsimlik oʻsishi va rivojlanishi uchun qulay sharoitlarni taʼminlaydigan suv, ozuqa, havo va harorat rejimini boshqarish, ilmiy asoslangan Dehqonchilik tizimlarini va eng maqbul almashlab ekishni, shuningdek, hosildorlikni pasaytiradigan sal-biy omillar (qurgʻoqchilik, garmsel, tuproq eroziyasi, begona oʻtlar va boshqa)ni bartaraf etish yoki ularning taʼsirini kamaytirish usullarini oʻrganadi va ishlab chiqadi. D. tuproqshunoslik, agrofizika, agrokimyo, seleksiya, urugʻchilik, kishlok xoʻjaligi fi-topatologiyasi, entomologiya, melioratsiya, meteorologiya, yer tuzish va boshqa bilan chambarchas bogʻliq.