1
Mavzu: Savod o’rgatish jarayonida va unga qo’yoladigan talablar.
MUNDARIJA:
I.KIRISH…………………………………………………………………………..2
I.BOB: Boshlang’ich sinflarda savod o’rgatish jarayoni va unga qo’yiladigan
talablar…………………...…………………………………………….....5
1.1.
Savod
o’rgatish
jarayonida
o’quvchilarning
kreativ
qobilyatini
shakillantirishda
ko’rgazmalikdan
foydalanishning
ahamyati……………………………………….…………………….…………………5
1.2.
Kreativ
qobilyatini
shakillantirishda
ko’rgazmali
vositalar
……………………………………………………….………..…………………...9
II.BOB. Boshlang`ich sinflarda sinfdan tashqari ishlarni tashkil etish
va uni o’tkazishning shakl va metodlari
.
…… ………………………………….14
2.1
Boshlang`ich
sinflarning
tarbiyaviy
ishlar
tizimida
sinf
rahbarining faoliyatini tashkil etish metodikasi.………………………………… .14
2.2.
Boshlang`ich
sinflarda
sinfdan
tashqari
ishlarni
tashkil
etish
va uni o’tkazish usullari
.
………………………………………………………….24
III.XULOSA……………………………………………………………………...31
IV.FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR…………………………………….33
2
KIRISH:
Kurs ishining dolzarbligi O‘zbekiston Respublikasi Qomusi sahifalarida har
bir fuqaro-ning ilm olish, o‘z ijodiy kuch va qobiliyatlarini har tomonlama
rivojlantirish ta’kidlanadi. Hozirgi zamon maktabi tubdan yangi-lanmoqda.
Mamlakatimizda “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonunning qaytadan ko‘rib chiqilganligi
maktabning buguni va kelajagiga umid bilan qarashga undaydi.Yosh avlodga tarbiya
berishdek murakkab vazifani hal etishda maktab juda katta ahamiyat kasb etadi.
Ayni shu joyda yoshlarimiz ijtimoiy jamiyat va ilmiy texnika taraqqiyoti talablariga
javob bera oladigan mukammal ma’lumotlarni oladilar. Maktab yoshlarning
dunyoqarashlariga poydevor hamda g‘oyaviy e’tiqodlari uchun negiz yaratadi,
ularning irodalarini shakllantiradi, xalqimiz baxt-saodati yo‘lida sidqidildan mehnat
qilishga tayyorlaydi.
O‘quvchilarga tarbiya berish ularga ta’lim berish bilan mustahkam va yaxlit
birlikda amalga oshiriladi. Ammo, tarbiyaning o‘z vazifasi, mazmuni, shakl hamda
uslublari bor. O‘quv-tarbiyaviy jarayonning uzviyligi maktab oldiga qo‘yilgan eng
muhim pedagogik qoidalardan biri hisoblanadi, shuning uchun ham sinfdan va
maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar bevosita o‘quv jarayoni bilan bog‘langandir.
Darsdan tashqari mashg‘ulotlar o‘quvchilarda asosiy vazifalari bo‘lmish ilm olishga
ishtiyoq uyg‘otish, qobiliyati va iste’dodlarini ro‘yobga chiqarishga imkoniyat
yaratishdan, maktabni muvaffaqiyatli tugatish, kasb-korga intilish hissini
tarbiyalashdan iboratdir. Yoshlarning kundalik ehtiyojlari, intilish-lari, talab va
qiziqishlarini faqat dars jarayoni bilan qondirib bo‘lmaydi. Sinfdan va maktabdan
tashqari mashg‘ulotlar o‘quv-chilar faoliyatining barcha qirralarini qamrab olmog‘i
lozim. Har bir o‘quvchi bilan yakkama-yakka ishlash, uni ijtimoiy-ruhiy jihatdan
o‘rganish sinf faoliyatiga yangicha mazmun olib kiradi.
Yoshlarning g‘oyaviy-siyosiy ongini shakllantirish, ularda atrof-muhitga,
jamiyatga ongli munosabatda bo‘lish, jonajon Vatanini cheksiz sadoqat bilan sevish,
xalqimizning milliy qadriyatlarini e’zozlash hissini tarkib toptirish – vatanparvarlik
tarbiyasining mag‘zi bo‘lmog‘i lozim. Maktab va maktabdan tashqari
muassasalarning tashkiliy shakllarini, mazmuni va maqsadini belgilash bugungi
3
kunimizning barcha qirralarini hisobga olishini talab etmoqda. Sinf va maktabdan
tashqari mazkur tarbiyaviy ishlar shaxs kamoloti bosqichlarini belgilab olishga
qaratilganligi bilan tavsiflanadi. Mazkur muammoni ijobiy hal etish uchun sinfdan
va maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar tizimida quyidagilar bo’lishi lozim:
Maktab va maktabdan tashqari muassasalarning tashkiliy shakllarini,
mazmuni va maqsadini belgilash bugungi kunimizning barcha qirralarini hisobga
olishini talab etmoqda.Sinf va maktabdan tashqari mazkur tarbiyaviy ishlar shaxs
kamoloti bosqichlarini belgilab olishga qaratilganligi bilan tavsiflanadi. Mazkur
muammoni ijobiy hal etish uchun sinfdan va maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar
tizimida quyidagilar bo’lishi lozim:
•
Ulg`ayayotgan inson shaxsini tarbiyada oliy ijtimoiy qadriyat deb tan
olish, har bir bola, o’smir va yosh yigitning betakror va o’ziga xosligini
hurmatlash, ijtimoiy xuquqini e`tiborda tutish zarur.
•
Milliylikning o’ziga xos an`ana vositalariga tayanish.
-
Pedagoglar o’rtasida o’zaro hurmat munosabatlarini shakllantirish.
Sinfdan va maktabdan tashqari ishlar o’quvchilarni darsdan bo’sh vaqtlardagi o’quv
tarbiya jarayonini to’ldiradi va kengaytradi, o’quvchilarni mustaqil bilim olishlari,
ijodiy qobiliyatlarini, tashabbuskorligini oshirishga imkoniyat yaratadi. Sinfdan
tashqari tashkil etiladigan tadbirlarda fan o’qituvchilari o’z faniga qiziqqan
o’quvchilar bilan mashg`ulot o’tqazib, o’quvchilarning qiziqishlarini o’stiradi.
Sinfdan tashqari ishlarni to’la qamrab olgan to’garaklar bir necha xilda bo’lishi
mumkin:A) fan to’garaklari B) mohir qo’llar to’garaklari V) sport to’garaklari G)
badiiy to’garak.
O’rta umum ta`lim maktablarida bu ishlarni sinf rahbari va tarbiyaviy ishlar
tashkilotchisi uyushtiradi. Sinf rahbari sinfdan tashqari ishlarni uyushtirishda
to’garak rahbarlariga yaqindan yordam beradi. Qiziqishlari, intilishlari bir xil
bo’lgan o’z o’quvchilarini biror to’garakka a`zo bo’lishga chorlaydi. Ularni qaysi
to’garakda mashg`ul bo’lishlari hisboga olinadi.
Maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar bolalarni ijodkorlikka da`vat etuvchi
tarbiyaviy maskandir. Pedagogik tajribalar shuni ko’rsatmoqdaki, hozirgi sharoitda
4
maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlarni olib boruvchi bolalar uylari, yoshlar
saroylari, yosh texniklar saroylari, yosh texniklar uylari maktab tarbiyasining uzviy
davomchisi bo’lib qolishi kerak. O’zbekiston Respublikasining «Sinfdan va
maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar kontseptsiyasi», bu ishlarni rejalashtirish va
amalga oshirishda asos bo’ladi.
Birinchi Birinchi Prezident imiz I. A. Karimov IX sessiyasida so‘zlagan
nuqtalarida «Bugungi zamon talabi ertangi mamlakatimizning tashvishlari bizdan
xalq ta’limi tizimini isloh qilish zarurligini toqozo etmoqda. Kechagi zamon ruhida
ta’lim- tarbiya ko‘rgan kishining ongu- g‘ururini yangilamay. Mustaqil taraqqiyotga
mos ta’limi tizimini yo‘lga qo‘ymay turib, yangi imorat, huquqiy demokratik davlat
binosini tiklab bo‘lmaydi”.Bugungi kun talablari tamoman boshqacha – deb
ta’kidlaydilar Birinchi Prezident I. A. Karimov “ Demokratik jamiyatda bolalar
umuman har bir inson erkin fikrlaydigan etib tarbiyalanadi. Binobarin ta’lim tizimi
ham shunga muvofiq bo‘lishi zarur” .
1
Ma`lumki, o’quvchilarni g`oyaviy-siyosiy, axloqiy, mehnat, nafosat va
jismoniy jihatdan to’liq shakllangan kishilar qilib tarbiyalash dars jarayonidan
boshlanadi. Biroq o’quvchilarning kundalik o’sib borayotgan ehtiyojlari, talablari va
barcha qiziqishlarini faqat dars jarayoni bilangina cheklab bo’lmaydi.
Dostları ilə paylaş: |