Bolalar amneziyasi – hayot yillaridagi dastlabki voqealarni eslashning umumiy qobiliyatsizligi.
Bilimlar bazasi - insonning ma'lum mavzular va umuman olam haqidagi bilimlari.
Uzoq muddatli xotirada saqlanadigan bilimlar miqdori bir necha bor ortadi. Ushbu tendensiya aniq tendensiyadir va dastlabki ishdagi uch xil insho buni aniq aks ettiradi. Shunga qaramay, tendensiyaning ravshanligi uning bilimlar rivojlanishidagi ahamiyatini pasaytirmaydi. Xususan, uzoq muddatli xotira bolalarning yangi voqealar bilan to'qnashuvi, izohlashi va ularga javob berishlari natijasida bilimlar bazasini ta'minlaydi. Ularning bilim bazasi o'sib borishi bilan bolalar yangi voqealarni yanada samarali talqin qilishlari mumkin.
O'rtacha kattaroq bolalar va kattalar yangi ma'lumot va ko'nikmalarni yosh bolalarga qaraganda osonroq o'rganishadi. Buning asosiy sababi shundaki, ular yangi ma'lumotlar va tajribalarni anglash uchun foydalanishi mumkin bo'lgan ko'proq bilimga ega. Klassik tadqiqotlardan birida, shaxmat bo'yicha mohir shaxmatchi bo'lgan boshlang'ich va o'rta maktab o'quvchilari shaxmat taxtasida shaxmat donalari qayerda joylashganligini yaxshiroq eslashlari mumkin.
Kuzatish qobiliyatlarini oshirish Bolalarning dunyo haqidagi bilimlari tobora integratsiyalashgan holda rivojlanadi. Bolalar o'zlarining tajribalarini 3 yoki 4 oylikdayoq tasniflashni boshlaydilar. Shunga qaramay, ko'p yosh bolalar dunyo haqida biladigan narsalar alohida, ajratilgan toifalar va faktlardan iborat. Aksincha, katta yoshdagi bolalarning bilimlari ko'plab uyushmalar va g'oyalar o'rtasidagi o'zaro munosabatlarni o'z ichiga oladi. Ushbu rivojlanish o'zgarishi, shubhasiz, yoshi kattaroq bo'lishining sabablaridan biridir. Bolalar mantiqan to'g'ri fikr yuritishlari va xulosalarni osonroq chizishlari mumkin: ular atrofdagi dunyoni yanada uyg'unroq tushunishadi.
Ba'zan bolalar va kattalar ham o'z bilimlarini sxema va ssenariylarga ajratadilar. Sxemalar (Piajening sxemalariga o'xshash, ammo bir xil emas) - bu aniq ob'ektlar haqidagi g'oyalar yoki vaziyatlar to'plami. Sizda odatdagi otning ko'rinishi sxemasi bo'lishi mumkin (masalan, u baland va boshi cho'zilgan) va odatdagi ofis tarkibiga kiradigan sxemasi (unda stol, kompyuter, kitob javonlari bo'lishi mumkin). Ssenariylar ma'lum bir faoliyat bilan bog'liq voqealarning bashorat qilinadigan ketma-ketligi haqidagi bilimlarni o'z ichiga oladi. Sxemalar va ssenariylar bolalarga o'zlarining tajribalarini tushunishga va kelajakda nima bo'lishini taxmin qilishga yordam beradi.
Piajening sensorimotor sxemalari singari bolalarning dastlabki sxemalari va ssenariylari tabiatan xulq-atvorga va sezgirlikka moyil. Masalan, kichkintoylar o'yinchoqlar bilan odatiy ssenariylarni (skriptlarni) nima qilishlarini tasvirlash uchun og'zaki mahoratga ega bo'lishlaridan ancha oldin ijro etishlari mumkin.
