Ijodiy saloxiyatga ega va mustakil faoliyat yuritishga moyil xodimlar uchun maoshni oshirish etakchi motivatsiya omili bula olmaydi. Pul motivatsiya kuchiga aylanishi uchun u xakikiy mehnat xakiga aylanishi kerak. Buning uchun esa xak tulashda quyidagi talablarni xisobga olish zarur: Mutaxassislarni ishxonada ushlab turish uchun rakobatdosh ish xakini tulash kerak.
Xdkkoniylik tamoyiliga amal kilgan xolda xakikiy mehnat xakini ifodalovchi maoshni tulash kerak.
Mehnat xakini bajarilgan ish natijasi, uning sifati bilan boFlash lozim, bu orqali xodim o’z intilishlari qancha turishi xaqida aniq taasavvurga ega bulsin.
Xodim o’z harakati taallukli tarzda moddiy raFbatlantirilishi xaqidagi ishonchga ega bo‘lishi kerak.
Moddiy raFbatlantirishning maoshdan tashkari turlicha boshka shaqllari mavjud. Masalan, chet el ilFor firmalarida quyidagi raFbatlantirish shaqllari ko’l lanadi:
YAxshi xodimlarning har yarim yilda maoshi oshib boradi;
Tashkilotda 5, 10 va xk. yillar davomida mehnat kilganligi uchun mukofot puli bilan takdirlash;
Yil davomida kasallik varakasi olmagan xodimga restoranda 2 kishilik kechki ovkat uchun puli tulangan chipta berish;
Kadrlar bulimi tomonidan xodim zimmasida turgan ba’zi muammolarni xal etish. Farzandlar bilan bulgan muammolar, xodimning bank karzlarini kisman koplash, xodim kasal bulgan paytda yordam kursatish, zarur bulgan paytda bepul yuridik xizmat va xk.;