Maxsus psixologiya oligofrenopsixologiya surdopsixologiya logopsixologiya tiflopsixologiya toshkent 2013


S.A. Rubinshteyn. Umumiy psixologiya asoslari. — М.: 1946. 227-b



Yüklə 6,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə79/104
tarix03.12.2023
ölçüsü6,98 Mb.
#172375
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   104
Maxsus psixologiya. Mo\'minova L.R.

1 S.A. Rubinshteyn. Umumiy psixologiya asoslari. — М.: 1946. 227-b.
199


Ko'zi ojiz va ko‘rlar psixologiyasini o‘rganishning murakkabli- 
gi, qiyinligi shundaki, bu nuqson o'zining xilma-xilligi, darajasi, 
chuqurligi bilan bir-biridan farq qiladi. Shu nuqtayi nazardan ko‘rish 
nuqsoni mavjud boigan bolalarni, shaxslarni ko‘rlikning qachon 
yuz berganligini hisobga olib ikki guruhga bolish mumkin.
1. Ko‘r tugilganlar va uch yoshgacha turli salbiy taassurotlar 
natijasida ko‘zi ko‘r va zaif bolib qolganlar.
2. Uch yoshdan keyin ko‘rish nuqsonini orttirganlar. Ko‘rish nuq­
sonli shaxslarni bunday guruhlarga bolishdagi asosiy mezon ularda 
ko‘zining soglomlik davrida (agar shunday davr boigan bolsa) bola 
qanchalik hayot tajribasi, ko‘ruv tasavvurlari to‘plaganligi e’tiborga 
olinadi.
Birinchi guruhga asosan nutq paydo bolguncha ko‘zi ko‘r boigan 
va zaif ko'ruvchilar kiritilgan bolib, ularda ko‘ruv tasavvurlari va 
tajribasi yo‘q yoki juda kam darajada.
Ikkinchi guruhga uch yoshdan keyin ko‘zi ko‘r va zaif ko‘ruvchilar 
kirib, ularda ozmi-ko‘pmi ko'ruv obrazlari va ko‘ruv xotirasi mavjud 
boiadi. Yana shuni ko'rsatib o‘tish kerakki, kech ko‘r bolganlarning 
ko‘ruv tasavvurlari soglomlarnikidan farq qilmaydi.
Soglom ko‘zning ko‘ruv o‘tkirlik birligi tibbiyotda 1,0 deb qabul 
qilingan. Ammo, ko‘ruv o‘tkirligi 1,5: 2,0 birlikdagi kishilar ham 
uchraydi.
Tiflopsixologiyaning 
maqsadi 
— ko‘r va zaif ko‘ruvchi bolalar ruhi- 
yatining rivojlanishi, kechish qonuniyatlarini o'rganishdan iborat.
Tiflopsixologiya fanining vazifasi quyidagilardan iborat:
1. Ko‘r va zaif ko‘ruvchi va soglom bolalar psixik rivojlanishini 
taqqoslab o‘rganish.
2. Har xil darajadagi ko'ruv nuqsonida psixik rivojlanishning 
bosqichlarini o‘rganish.
3. Ko‘r va zaif ko‘ruvchi shaxslardagi psixik jarayonlar, indi­
vidual xususiyatlarning o‘ziga xos tomonlarini o‘rganish. >
4. Ko‘rish nuqsoni mavjud bolalarning psixologik, ijtimoiy, 
pedagogik korreksiyasini aniqlash.
5. Ko‘r va zaif ko‘ruvchi bolalarning har xil muhitga moslashi- 
shi, ular bilan olib boriladigan abilitatsion va reabilitatsion ishlar 
yo'nalishi aniqlanadi.
200


Tiflopsixologiyasining obyekti ko'zi ojiz, zaif ko‘ruvchi shaxslar 
sanaladi.

Yüklə 6,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   104




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin