MBAZA.UZ IMTIHON JAVOBLAR
Yer yuzida mazkur oilaga mansub 800 ga yaqin tur o‘simlik o‘sadi. Qovoqdoshlar
oilasiga asosan bir yillik va ko‘p yillik o‘tlar kiradi. Ulaming poyasi (palagi)
yoyilib
yoki jingalaklar bilan ilashib o‘sadi. Barglari oddiy, gullari to‘g‘ri,
ayrim jinsli,
hasharotlar yordamida changlanadi. Gulkosachasi 5 ta, gultoji 5 ta gultojbargning
qo‘shilishidan hosil
bo‘lgan. Changchilari 5 ta, ulardan 4 tasi 2 tadan juft bo‘lib qo‘shilgan, 1 tasi erkin.
Urug‘chisi bitta, 3 ta urug‘chibargning qo‘shilishidan hosil bo‘lgan. Qovoqdoshlarga
mansub o‘simliklaming gullari ayrim jinsli bo‘lganligi
uchun ulaming changchi va
urug‘alohida-alohida formula va diagrammalar beriladi. Qovoqdoshlaming mevasi -
etdor, sersuv, soxta qovoq meva. Respublikamizda keng
miqyosda ekiladigan shirin-
shakar
handalak, qovun, tarvuz
hamda
bodring,
turli-tuman
shakldagi
idish-qovoqlar,
qozonyuvg‘ichlar
ham qovoqdoshlar oilasiga kiradi.
3. Olcha va gilos mevasini chumchuq ham, qarg‘a ham iste’mol qiladi. Chumchuq
mevani cho‘qib yeydi. Qarg‘a esa yutub yuboradi. Sizningcha bu qushlarning
qaysi biri o‘simlik uchun foyda keltiradi. Fikringizni izohlab bering?
7-BILET
1. Madaniy o‘simliklarning qanday vegetativ ko‘payish turlari ma’lum?
O‘simliklarni vegetativ yo‘l bilan ko‘paytirishni odamlar juda qadim zamonlarda bilgan
va hozirgacha undan foydalanib keladi. Juda ko‘p madaniy o‘simliklar ildizi, novdasi va
barglaridan ko‘paytiriladi. Masalan, anjir, anor, tok, terak, qoraqat, malina, jiyda, atirgul
hamda issiqxonalarda o‘stiriladigan o‘simliklaming aksariyati qalamcha (novda)
sidan
ko‘paytiriladi. Tok qalamchalari kuzda tok kesish vaqtida tayyorlanadi. Ular 45-50 sm
uzunlikda bo‘ladi. Tayyor qalamchalami bog‘-bog‘ qilib nam chuqurga ko‘mib
qo‘yiladi. Bahor kelishi bilan ulami olib dalalarga ekiladi.
Dostları ilə paylaş: 
