Мцщазиря №1 (2 саат)

 
 
Qədim Misir, Çin, Hindistanda tərbiyə və təhsil 
Qədim Misir yazısı b.e.ə. IV minilliyin sonunda meydana gəlmişdir. Misir yazı növü 
piktokrafik - yəni, şəkli yazı adlanırdı. Şəkli işarələr vasitəsilə ayrı-ayrı sözlərin, anlayış və 
məfhumların mənası verilirdi. Qədim Misirdə məktəb təhsili ilə bağlı ilk məlumatlar b.e.ə. III 
minilliyə təsadüf edir. Qədim Misirdə məktəb və tərbiyə işi uşağı, yeniyetməni, gənci həyata 
hazırlamağa, onları yaşlılar aləminə daxil etməyə yönəlmişdir. Öz fikrini müxtəsər söyləyən, 
taleyin məhrumiyyətlərinə və əzablarına dözməyi bacaran insan qədim misirlilərin idealı hesab 
edilirdi. Belə ideal insanların əsas kriteriyalarından biri də onların yaxşı təlim alması və 
tərbiyəli olması hesab olunurdu. Qədim Misirdə ailə tərbiyəsi və təlimi qadınla kişi arasında 
qarşılıqlı münasibətlərin xarakterini əks etdirirdi. Bu qarşılıqlı münasibətlər bərabər-hüquqlu 
əsaslar üzərində qurulurdu. Qədim Misirlilər heroqlifləri daş, ağac, dəri, heyvan sümükləri 
üzərində yazırdılar. Sonralar papirus əsas yazı materialına çevrildi. Papirusların üzərində 
heroqliflər yazılırdı. Bu heratik yazı adlanırdı. Heratika vasitəsi ilə ədəbi və elmi əsərlər tərtib 

---

11 
olunurdu. Tərbiyənin başlıca vəzifəsi uşaqları axirət dünyasına hazırlamaqdan ibarət idi. 
Şagirddən hər şeydən əvvəl dinləmək, düşünmək tələb olunurdu. Təlimin məqsədi peşələrə 
hazırlıq idi ki, bununla ənənəvi olaraq ailə üzvləri məşğul olurdular. Tacirlər, sənətkarlar, 
musiqiçilər öz sənətlərini uşaqlarına öyrədirdilər. Misirdə ilk məktəb b.e.ə. III minillikdə 
fironların yanında yaranmışdır 
Qədim Misirdə yüksək təhsil verən müəssisələr də var idi buna Həyat məktəbi deyilirdi. 
Tədris müəssisələrində kanalların çəkilməsi, məbədlərin, piramidaların tikintisi, məhsulun 
miqdarının müəyyənləşdirilməsi üçün hesablama işləri aparmaq, xüsusilə Nilin daşmasını 
proqnozlaşdırmaq məqsədilə istifadə edilən astronomik hesablamalar üçün zəruri olan biliklər 
öyrədilirdi.