MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

Tingliyin təşkili. Tinglik salmaq üçün yer az meylli, gillicəli, münbit torpağı olan yamacın şimal cəhətində 

seçilməlidir. Torpaq mütləq entomoloji müayinədən keçirilməlidir. Torpaq adi qaydada hazırlanır. Səpin yaz 

(mart, aprel) və ya payız (noyabr, dekabr) aylarında aparılır. Toxumu quş  və  gəmiriciəlrin məhv etməsi 

təhlükəsi yoxdursa, payız səpini daha əlverişlidir. Belə ki, payız səpinində toxumun saxlanması  və 

stratifikasiyası üçün sərf edilərək əlavə vəsait lazım gəlmir, şitillərin boyu yazdakına nisbətən 2-4 sm artıq olur.  

Səpin norması 1 poq. m-ə 20 qram götürülür. Səpin və cücərtilərə qulluq torpağı yumşaltmaq və alaqdan 

təmizləməkdən ibarətdir, cərgələr ağac kəpəyi, çürümüş peyinlə örtülür. Zaqatala meşə təsərrüfatının «Pipan» 

adlanan sahəsində aparılan təcrübə göstərdi ki, şərq fıstığı kölgələndirmə aparmadan da yetişdirilə bilər, burada 

yaz səpinindən sonra cücərtilər ən tezi 20, ən geci isə 51 gün sonra alınır (Əsədov, Qəribov, Musayev, 1976).  

Fıstığın toxumlarının optimal səpin dərinliyi 2-3 sm götürülür.  

Tinglikdə yetişdirilmiş 1-3 yaşlı şitillər daimi əkin yerinə köçürülür. Şitillərin boyu 12 sm olduqda standart 

hesab olunur. Meşə talasında və seyrək ağaclıqda meşə  əkinində iri şitillərdən istifadə olunması  məsləhətdir. 

Belə sahələrdə torpaq çalalar, zolaqlar və kiçik meydançalar şəklində hazırlanır.  

Açıq sahədə  fıstığın meşə  əkini 1x1, 1x1,5 m, mexanizasiya tətbiq edilərsə, 1x2,5 m sxemində 

aparılmalıdır. Yerin iqlim və torpaq şəraitinə uyğun olaraq fıstığı cökə, ağcaqayın növləri (çinaryarpaq, gözəl, 

trautvetter),  şam növləri (qarmaqvari, adi və Krım) ilə qarışıq  əkmək lazımdır. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi 

fıstıq adi şamla qarışıq  əkildikdə yaxşı  nəticə verir. Belə ki, ilk illər  şam fıstıqdan tez boy ataraq kölgəsevər 

fıstıq üçün kölgələndirmə rolunu oynayır.