Menejement rivojlanishining tarixiy shart – sharoitlari

95. Tarmoqli tashkilotlar. Tashkilotlarni yangi turlari. Tarmoqli tashkilotlar — qoidaga ko‘ra, yirik vertikal bo‘yicha integratsiyalangan kompaniya, uning ichidagi bo‘linmalar faoliyatini muvofiqiashtirish vazifasini rejalashtiruvchi va taqsimlovchi o‘rta bo‘g‘in menejerlari tomonidan emas, balki bozor mexanizmlari orqali amalga oshiriladi.Tarmoqli tashkilotlar quyidagilarni ta’riflaydilar: — keng tarmoqli aloqalar;— mehnatni kamroq taqsimlanishi;— foydani tashkilotning eng muhim maqsadi sifatida muvofiqiashtirish;— hamkorlikning keng imkoniyatlari;— bilim va ko‘nikmalarga bogliq ta’sir va hukmronlik;— xodimlarning qonunga rioya qilishi, xabardorligi va mustaqilligi;— tashkilotning shaxsiy manfaat, jamoa manfaatiga qaratilishi;— loyihani amalga oshirish paytida tashkil etilgan egiluvchan vaziyatli ishchi jarayonlar.Keyingi yillarda tashkilotlarning o‘zini o‘zi tashkil qiluvchi tizimlar sifatidagi chegaralari shaffofligi oshmoqda, bu aslida chegaralarni amalda aniqlash mumkin bolmagan chegarasiz tizimlarni tashkil qiladi.Bu tashkilotlarning yangi turlarida aniq namoyon bolishi mumkin, ularga edxokratik, ko‘p olchamli, partisipativ, tadbirkorlik tashkilotlari va bozorga qaratilgan tashkilotlarni kiritish mumkin. Edxokratik (ing. adhocracy so‘zidan), tashkilotlar nostandart va murakkab ishlarga, qiyin belgilanadigan va tez o‘zgaruvchan tuzilmalarga nisbatan qollanilishi bilan ta’riflanadi. Bu tashkilotlarga maqsadlarga erishish vositalari ijrochilar tomonidan tanlanadi.Agar tashkilot a’zolariga o‘zlarining ishlariga tegishli bolgan qarorlarni qabul qilishda ishtirok etish huquqi berilsagina, ushbu muammo muvaffaqiyatli hal qilinadi. Bu partisipativ tashkilotlar debataluvchilarni boshqalaridan tubdan farq qildiradi.Tadbirkorlik tashkiloti. U o‘sishga qaratilgan va ko‘proq nazorat qilinadigan resurslarga qaraganda, mavjud imkoniyatlarni mo‘ljallaydi. Bu ko‘pincha qisqa muddatli, epizodik va bosqichma-bosqich asoslarda amalga oshiriladi. Bozorga qaratilgan tashkilot.Tashqi muhit, ya’ni bozor bilan o‘zaro hamkorlikning xarakteriga ko‘ra, bu o‘zidan tashqarida bolayotgan o‘zgarishlariga tez moslashadigan tashkilotning tashkiliy turidir.Tarmoqli tashkilotlar — qoidaga ko‘ra, yirik vertikal bo‘yicha integratsiyalangan kompaniya, uning ichidagi bo‘linmalar faoliyatini muvofiqiashtirish vazifasini rejalashtiruvchi va taqsimlovchi o‘rta bo‘g‘in menejerlari tomonidan emas, balki bozor mexanizmlari orqali amalga oshiriladi.