Laboratoriya ishi Beruniy «Hindiston» asarida «bun-
day joylarning (daryolarning den
gizga
quyi la digan joyi) kemalar uchun xavfl i
bo‘lishi, undagi suvning mazasi jihati-
dandir, chunki mazali (chuchuk) suv,
og‘ir narsalarni sho‘r suv ko‘targan-
day ko‘tara olmaydi» deb ta’kidlaydi.
Abdurahmon Hozin jismlarning zichli-
gini yanada aniqroq o‘lchash uchun
maxsus tarozi yasaydi (21-rasm).
1. 100 g shakarning va undan qilin gan qandning hajmini solish tiring. 2. Shakarli choyning zichligini sha karsiz choyning zichligi bilan solish tiring (tajriba o‘tkazib ko‘ring). 3. 1 kg/m 3 necha g/sm 3 bo‘ladi? 4. 1 litr o‘simlik yog‘ining massasi necha kg bo‘ladi? 2-mashq 1. 3 litrli bankaga solingan sut massasi necha kg bo‘ladi? (Javobi: 3,09 kg)
2. Massasi 18 kg bo‘lgan muz qancha hajmni egallaydi? (Javobi: 20 litr).
3. 0,5 litrli butilkaga necha kg o‘simlik yog‘i solinadi? (Javobi: 450 g).
17-MAVZU LABORATORIYA ISHI. QATTIQ JISMNING ZICHLIGINI ANIQLASH Kerakli asboblar. Shayinli tarozi (toshlari bilan), o‘lchov chizg‘ichi,
to‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklidagi yog‘ochdan, plastmassadan,
metalldan yasalgan narsalar. To‘g‘ri geometrik shaklga ega bo‘lmagan
predmetlar (kichik qaychi, qalamtarosh), suv, menzurka.
Ishni bajarish. 1. To‘g‘ri burchakli parallele piped shaklidagi jismlardan
biri olinib, uning bo‘yi (l 1
), eni (l 2
) va balandligi (l 3
) chizg‘ich yor damida
o‘lchanadi (22-rasm). Natija larga ko‘ra V = l 1
· l 2
· l 3
hajm hisob lanadi.
21-rasm.
