Microsoft Word Баходир лотинча тузатилган doc

-
193
-
20.
“Qarqaraga 
o’xshab 
yurish”-Qo’llar 
orqaga 
qo’yiladi , tizzani bukkan holatda oyoqni oldinga cho’zib erga 
bosiladi va boshqa oyoqni ko’tarib, bukib va erga bosib 
oldinga yuriladi. Mayinlik bilan bajariladi. 20-30 sek 
bajariladi. 
21.
“Tikka turib g’oz yurish”-Boshga kitob qo’yib, 20-
30 sek yuriladi
3
. 
3
A.Q.Atoev. Farzandingiz barkamol bo’lsin. T. Ibn Sino nomidagi nashriyot. 1990 y 

---

-
194
-
4-§. Bolalarni jismoniy mashqlar bilan amalga 
oshiriladigan chiniqtirish tadbirlari 
Maktabgacha tarbiya muassasalarida bolalarni chiniqtirish 
maqsadida havo vannalari, suv muolajalari (artinish, suv 
quyish, 
dush, 
cho‘milish) 
va 
quyosh 
vannalaridan 
foydalaniladi. Tabiiy omillardan mujassam holda foydalanish 
bolalarda tashqi muhitning turli noxush ta’siriga (nam havo, 
yomg‘ir, s hamol, qizish) nisbatan chidamlilikni hosil qiladi. 
Chiniqtirish tadbirlari jismoniy mashqlar bilan birgalikda olib 
borilganda juda samarali bo‘ladi: faol mushak ishi issiqlik 
regulyatsiyasining takomillashuv jarayoniga va bu bilan 
organizmning tashqi muhitga moslashuviga yordam beradi. 
Chiniqish jarayoni xilma-xil, u bir tomondan shifokor 
tavsiyasiga ko‘ra maxsus tadbirlar (havo, suv, quyosh 
vannalari)ni o‘z ichiga oladi, ikkinchi tomondan kun tartibida 
belgilangan sharoitning (xonani muntazam s hamollatib turish, 
darchalarning ochiq turishi, bolalar yengil kiyim-bosh va 
poyabzali, sayrning belgilangan muddatiga va bolalar harakat 
faolligi tartibiga rioya qilish, derazalari ochiq ayvonda 
uxlash). 
Bularning 
hammasi 
organizmning 
to‘laqonli 
chiniqishini ta’minlaydi, unda yoqimli o‘zgarishlar paydo 
qiladi (asab tizimining holati va vazifasini modda almashinishi 
jarayonini, 
qon 
tarkibini 
yaxshilaydi, 
nafas 
olishni 
chuqurlashtiradi, psixikaning hissiy – ijobiy holatini vujudga 
keltiradi) bola hatti- harakatini bu sharoitga moslashtiradi. 
«Uchinchi mingyillikni bolasi» tayanch dasturi barcha yosh 
guruhlarda bir yoshdan boshlab chiniqtirish tadbirlarini 
qo‘llashni ko‘zda tutadi. Dasturda chiniqtirish turlari, ularning 
o‘tkazish vaqti, qancha davom etishi belgilangan, shifokor 

---