1.
Qeyd:Cədvəlin
ayrı-ayrı
qrafalarında
göstərilən
ə
lavələr
pensiyaçmın
hüququolduqda bu əlavələri eyni zamanda ala bilər; ailə əlavəsi uşaqların 18 yaşı tamam
olanadək (əyani təhsil aldıqda 23 yaşmadək)verilir; işləyənlərin pensiyalarmın üzərinə
himayədə olanlara (ailə əlavəsi) və qulluğa görə əlavələr hesablanmır.Bu Qanunla
vətəndaşlara aşağıdakı təqaüdlər təyin edilir:əmək təqaüdlərı:yaşa (qocalığa) görə;əlilliyə
görə;ailə başçısmı itirdiyinə görə;xidmət illərinə görə;sosial təqaüdlər.
Ə
lilliyə görə təqaüdlər, orqanizmin funksiyalarının pozulması ilə əlaqədar
səhhətin pisləşməsi zamanı əmək qabiliyyətinin tam və ya qismən itirildiyi
aşağıdakı hallarda tə'yin edilir:
a)
ə
mək zədəsi və ya peşə xəstəliyi;
b)
ümumi xəstəlik;
v) müddətli hərbi və ya alternativ xidmət vəzifələrini yerinə yetirərkən
yaralanma, kontuziya, zədələnmə və ya cəbhədə olmaqla əlaqədar xəstələnmə,
həmçinin müddətli hərbi xidmət və alternativ xidmət zamanı xəstələnmə.
Ə
lilliyə görə pensiyalar əlillik, əmək zədəsi və ya peşə xəstəliyi, hərbi zədə
nəticəsində yaralanma, zədələnmə, müddətli hərbi və alternativ xidmət dövründə
xəstələnmə hallarmda iş stacından asılı olmayaraq tə'yin edilir.
Ümumi xəstəlik nəticəsində əlilliyə görə təqaüdlər 21 yaşına çatanadək əlil
olmuş şəxslərə iş stajından asılı olmayaraq, 23 yaşınadək əlil olmuş şəxslərə bir il
stajı olduqda, 23 yaşından sonra əlil olmuş şəxslərə isə bir il stacı və əlavə olaraq
yaşın üstünə gələn hər növbəti il üçün iiç ay stacı olduqda tə'yin edilir.
Vəfat etmiş ailə başçısının öhdəsində olmuş əmək qabiliyyəti olmayan ailə
üzvlərinin ailə başçısını itirməyə görə təqaüdlər almaq hüququ vardır. Ailə
başçısmın öhdəsində olub-olmamasından asılı olmayaraq aşağıdakı əmək
qabiliyyəti olmayan ailə üzvləıi pensiya almaq hüququna malikdirlər: müharibədə
həlak olmuş vətəndaşların uşaqları, valideynləri, dul arvadları; vəfat etmiş
vətəndaşların uşaqları və s. "Vətəndaşların pensiya tə'minatı haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun 47, 49 və 51-ci maddələrinə əsasən ailə başçısını itirməyə
görə pensiyaların hesablanması qaydası aşağıdakı kimi müəyyən edilmişdir:
"Valideynlərini itirmiş və valideyn himayəsindən məhrum olmuş uşaqların sosial
müdafiəsi haqqında" Azərbaycan Respublikasnın Qanunu ilə dövlət təminatının
məzmununu, tədbirlərini müəyyən edir, həmintəminatınverilməsivə həyata
keçirilməsi ilə əlaqədar yaranan münasibətləri tənzimləyir. Aşağıdakı şəxslərin
sosial müdafiəsi həyata keçirilir; valideynlərini itirmiş uşaqlar — hər iki valideyni
vəfat etmiş 18 yaşınadək olan şəxslər; valideyn himayəsindən məhrum olmuş
uşaqlar — hər iki valideyni mə'lum olmayan; valideynlik hüquqlarından məhrum
edilə və ya valideynlik hüquqları məhdudlaşdırılanlar; xəbərsiz itkin düşmüş,
fəaliyyət qabiliyyəti olmayan hesab edilən, ölmüş elan edilən; azadlıqdan məhrum
edilmə yerlərində cəzasını çəkən; uşaqların tərbiyə edilməsindən və ya onların
hüquqvə mənafelərinin müdafıəsindən imtina edilən; uşaqların tərbiyə, müalicə,
ə
halinin sosial müdafıəsi və digər analoji müəssisələrdən götürməkdən imtina edilən
və d. şəxslər.
Müvafıqicrahakimiyyətiorqanı tərəfindənmüəyyənolunanqaydadavə məbləğdə
valideynləriniitirmiş
və
valideynhimayəsindənməhrumolmuş
uşaqlar
üçünqəyyumlara (himayəçilərə) aylıqmüavinətlərverilir.
Dostları ilə paylaş: