Microsoft Word ?hali cografiyas?


Miqrasiyaların intensivliyi



Yüklə 182,9 Kb.
səhifə30/44
tarix16.05.2023
ölçüsü182,9 Kb.
#114169
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   44
ƏHALI-Cografiyasinin-predmeti-məqsəd-və-vəzifələri

Miqrasiyaların intensivliyi – miqrasiyaların h cminin sakinl rin sayına (1000, yaxud 10000 n f r ) nisb ti, miqrasiyanın s&m&r&liliyi – miqrasiya saldosunun miqrantların c min nisb ti v ya g l nl rin v ged nl rin nisb ti, yaxud g l nl rin sayının 100 n f r ged n v s. nisb tidir. 6hali miqrasiyası, insanların d yiş n h yat ş raitin uyğunlaşma formalarından biri olaraq, b ş riyy tin inkişafında çox böyük rol oynamışdır.
6n dar m nada miqrasiya halinin yaşayış yerini d yişm si, köçü il bağlı geri dönm z m sk nl rararsı h r k tinin m cmusudur. Bu, ayrı-ayrı ölk l rd , qit l rd , bütün dünyada m skunlaşmanın «m nz r »sini d yiş n prosesdir.
6hali miqrasiyası h m t rk edil n, h m d g lin n bölg l rd demoqrafik v ziyy t böyük t sir göst rir. O, halinin yaş strukturunda, doğum v ölümün s viyy sind d yişikliy s b b olur. Bundan lav , miqrasiyanın intensivliyinin artmasına doğumun azalması da t sir göst r bil r. Bu proses ail -nikah münasib tl ri il sıx qarşılıqlı sur td bağlıdır. Müharib milyonlarla dinc halinin h rbi m liyyat bölg l rind n axını, qayıdışı v s. il bağlı çox böyük yerd yiş- m sin g tirib çıxarır. Bu miqrasiyaların bir çoxu müv qq ti olmuşdur. Milyonlarla insan yerini d yişir, b zi ölk l rin hali strukturu saslı sur td d yişilir. Bel miqrasiya iqtisadi sabablardan kanar miqrasiya adlanır.
İqtisadi miqrasiya işçi qüvv sin t l batdan asılıdır v mü yy n hüdudlarda daim baş verir. İqtisadi amill r b z n siyasi s b bl rd n ir li g l n miqrasiyanı gücl ndirir. 6lb tt , «iqtisadi miqrasiya» termini t kc miqrasiya ed n işçil r de- yil, onların ail üzvl rin d şamil edilm lidir.
m hz Avropada daha geniş işl nib hazırlanmışdır. Bununla bel , immiqrasiya haqqında informasiya kifay t deyil, emiqrasiya haqqında m lumat is cüzidir. Sonuncu onunla bağlıdır ki, b zi Q rb dövl tl ri ölk d n ged nl rin qeydind n daha çox, g lm l r v onların getm l rin n zar t haqqında m lumatlarla maraqlanırlar.
Sosial sistemin tarazlı v ziyy td olmadığı v sistemin h r hansı elementind d yişikliyin c miyy tin g l c k inkişafına h miyy tli t sir göst r bil c yi ş raitd sosial dinamika amill rinin proqnoz qiym tl ndirilm si önc gör nlik çaları k sb edir, ilk növb d , t dqiqatçının intuisiyasına söyk nir.
Miqrasiya proqnozu xüsusil mür kk bdir. Biz burada bir sıra ç tinlikl rl rastlaşırıq. Birinci ç tinlik n n vi informasiya problemidir. Miqrasiyanın öyr nilm isnd , perspektiv qiym tl ndirilm sind v müvafiq miqrasiya siyas tinin hazırlanmasında başlıca amil tam v d qiq informasiya bazasının olmasıdır.
Bir çox regionlar gizli emiqrasiya problemi il üzl şirl r. Bu, xüsusil Vyetnamdan, Çind n v inkişaf etm kd olan dig r ölk l rd n olan emiqrantlara aiddir. Bir çox sosial probleml r, o cüml d n kriminal ş raitin, etnik ziddiyy tl rin k skinl şm si v s. m hz gizli emiqrasiya il bağlıdır.
Miqrasiyanın proqnozlaşdırılması,- xüsusil daim d yiş n sosial- iqtisadi ş raitd ,- son d r c ç tin m s l dir. Miqrasiyanın birbaşa iqtisadi, siyasi, sosial amill rd n asılı olması göst rir ki, miqrasiya proqnozunun sasında h min amill rin mümkün inkişafı ssenarisi durmalıdır. Lakin hazırda bir çox ölk l rd miqrasiyanın perspektivini işl yib hazırlamağa imkan ver n mü yy n sosial- iqtisadi inkişaf ssenarisi mövcud deyil.



Yüklə 182,9 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin