Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
SAFAVIYA - so’fiy-darvishlik tariqati. 13-a. oxirida Eron Ozarbayjonida paydo bo‘lgan. 
Asoschisi - shayx Safiy ud-din Ishoq (1252-1334). S. dastlab o‘z tarafdorlarini hukmdor-
larning jabr-zulmlaridan himoya qiladigan diniy jamoa sifatida shakllangan. 15-a.da S. 
rahbarlari Ardabil hukmdorlariga, S. esa ular hokimiyatining tayanchiga aylandi. 
Qizilboshlar S. shayxlarining harbiy tayanchi bo‘lgan. S. tarafdorlari shialikdan 
mafkuraviy kurol sifatida foydalangan. 1499 y. Ismoil I (1487-1524) boshchiligida S. 
tarafdorlarining Oq Qo‘yunli davlatiga qarshi harakatlari g‘alaba qilgandan so‘ng 
safaviylar davlati (1502-1736 yillar) tashkil topdi, shialik bu davlatning rasmiy dini deb 
e’lon qilindi. Safaviylar davlati tarkibiga Ozarbayjon, Armanistonning bir qismi, Eron, 
hozirgi Afg‘oniston (Balx viloyatidan tashqari), Iroq Arabistoni (vaqt-vaqti bilan) va b. 
kirgan edi. Bu davlat Usmonli turk imperiyasi va o‘zbek xonlari bilan uzluksiz urush olib 
borgan. 
 
SAFVON al-JUMAHIY, Abu Vahb Safvon ibn Umayya ibn Xalaf ibn Vahba al-Jumahiy 
al-Qurayshiy al-Makkiy (? - 661) -sahobalardan. Johiliyatda ham, islomda ham quraysh 
qabilasining ulug‘laridan edi. Makka fathidan so‘ng islomga kirgan. Yarmuk g‘azotida 
qatnashgan. Makkada vafot etgan. 13 ta hadis rivoyat qilgan. 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
262
SAFIYA bint HUYAY, Safiya bint Huyay ibn Axtab al-Xazrajiyya (? - 670) - Rasululloh 
(sav)ning xotinlaridan biri. Johiliyat davrida zodagon oilada tarbiya topgan. Madina 
axlidan bo‘lib, yahudiy diniga kirgan. Yahudiy qabilasidan bo‘lmish Bani Qurayzalik 
Sallom ibn Mishkami unga uylangan, keyin undan ajralib, Kinona ibn ar-Rabiga 
turmushga chiqqan. Kinona Haybar jangida halok bo‘lgan. Undan so‘ng Rasululloh uni 
o‘z nikoxdariga olganlar. 10 ta hadis rivoyat qilgan. Madinada vafot etgan.