Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

TOBE’INLAR (arab. - qaram, izdosh) -islom tarixida sahobalardan keyin ularning ishini 
davom ettirgan ilohiyotchilar qatlami T. deb, undan keyingi davrdaga ilohiyotchilar 
T.ning tobe’inlari (taba T.) deb yuritilgan. T. uch tabaqa: kubro (katta), vusto (o‘rta) va 
sug‘ro (kichik) tobe’inlar. Sahobalardan ko‘proq rivoyat olgan Sa’id ibn al-Musayyab, 
Urva ibn Zubayr, Alqama ibn Qays - kubroga, Hasan Basriy, Muhammad ibn Sirin, 
Mujohid, Ikrima, Qatoda, Umar ibn Abdulaziz va b. - vustoga, ko‘proq T.dan rivoyat 
olgan Ibrohim an-Naxaiy kabilar sug‘roga kirishgan. Barcha ulamolar eng mashhur va 
eng fozil sifatini T.dan Sa’id ibn Musayyabga nisbat beradilar. Abu Abdulloh Muhammad 
ibn Xafif Sheroziy aytadiki: 
1) Madina ahdi Sa’id ibn Musayyabni; 
2) Kufa ahdi Uvays Qaraniyni; 
3) Basra ahdi esa, Hasan Basriyni eng afzal va eng mashhur tobe’in deb biladilar. 
TOSHKENT ISLOM INSTITUTI, Imom al-Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti - 
oliy diniy o‘quv yurti. 1970 y. tashkil etilgan. 1971 y. okt.dan faoliyatini boshlagan. 
O’zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufida. Dinlar tarixi va nazariyasini chuqur 
egallagan, islom dini asoslarini o‘zlashtirgan, arab tilida so‘zlasha oladigan 
mutaxassislar, imom xatiblar tayyorlaydi. O’qish muddati 4 yil. O’z faoliyatini 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, "Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar 
to‘g‘risida"gi qonun, ta’lim haqidaga boshqa hujjatlar hamda O’zbekiston musulmonlari 
idorasi qaror va ko‘rsatmalari asosida olib boradi. Darslar o‘zbek va arab tillarida 
o‘qitiladi. Ingliz, fors va rus tillari ham o‘rgatiladi. 
Respublikamiz istiqloliga qadar sobiq Ittifokda yagona oliy islom o‘quv yurti bo‘lgan, 
unda Zakavkaze, Shim. Kavkaz, sobiq SSSRning Yevropa qismi va Sibir, O’rta Osiyo va 
Qozog‘iston musulmonlari diniy idorapari uchun diniy xodimlar tayyorlangan. T.i.i. 
O’zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan tasdiqlangan qoidalar asosida o‘rta 
umumta’lim hamda o‘rta maxsus diniy ma’lumotga ega bo‘lgan 35 yoshgacha yoshlarni 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
292
qabul qiladi. 
Bu yerda 130 talaba tahsil oladi (2003 y.). Talabalarga diniy fanlar bilan bir qatorda 
"Islom tarixi", "Dinlar tarixi", "Arab mamlakatlari tarixi va geografiyasi" hamda 
O’zbekiston tarixi kabi fanlar o‘qitiladi.