Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

ABDI DARUN MAQBARASI, Xoja Abdidarun maqbarasi-Samarqanddagi me’moriy 
yodgorlik (12-a. - 15-a.ning 1-yarmi). Samarqand qal’a devorining sharqiy tomonida 
(darun - ichkari) joylashgan qad. ziyoratgoh. Markazida eng yirik bino - xonaqoh (15-a.) 
bor. Uning peshtoqi, gumbazi va devorining bezaklari Ulug‘bek davri me’morligi mahsuli. 
Xonaqohning ichida Abdi darunning qabri bor. Xoja Abdi darunni Xojai Kunj deb ham 
ataganlar. 
ABDOL (arab. - avliyo(lar)) - tasavvufda valiylikning muayyan bir darajasiga erishgan 
guruh. Keng ma’noda avliyolar, shayxlarni ham anglatadi. 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
4
ABDU (Abdo) Muhammad (1849-1905) -misrlik ilohiyotchi, jamoat arbobi. Qohiradagi 
al-Azhar dorilfununida tahsil olgan (1869-77). Milliy-ozodlik kurashida ishtirok etganligi 
uchun hibsga olinib, so‘ngra Misrdan chiqarib yuborilgan (1883-88); 1884 y.da Parijda 
Jamoliddin al-Afg‘oniy bilan birgalikda "Al-Urvat al-vusqo" ("Mustahkam birlik") yashirin 
jamiyatini tuzgan, bu jamiyat musulmon ziyolilari orasida katta ta’sirga ega bo‘lgan, shu 
nomda gazeta nashr etgan. 1889 y. Misrga qaytib kelib, qozilik, al-Azhar dorilfununida 
mudarrislik qilgan. 1898 y. "Al-Manar" jurnaliga asos solgan. 1899 y.dan umrining 
oxirigacha Misr muftiysi bo‘lgan. A. ijtihod huquqini ilgari surib, islom aqidalarini har bir 
davrning shart-sharoitidan kelib chiqqan holda talqin qilish zarur deb hisoblagan, ba’zi 
urf-odat va taqiqlarni yengillashtirishni yoqlab chiqqan. A. "Tafsir al-Qur’on al-hakim" 
("Qur’on tafsiri"), "Risolat at-tavhid" ("Yakkaxudolik to‘g‘risida risola"), shuningdek 
shariat, ta’lim tizimini isloh qilishga oid 30 ga yaqin kitob muallifi.
 
ABDULAVVAL NISHOPURIY (? - 15-a.) -mutasavvif. Nishopurda tug‘ilgan. "Masmuot" 
("Eshitilganlar") kitobi bilan mashhur. Bu asar naqshbandiylik tariqatining namoyandasi 
Xoja Axrorning so’fiylik qarashlariga bag‘ishlangan. Uning yoshligidan to umrining 
oxirigacha bosib o‘tgan so’fiyona hayot yo‘li o‘sha davrdagi siyosiy, ijtimoiy ahvol bilan 
bog‘lab ko‘rsatilgan. Kitobda Mirzo Ulug‘bek davri (15-a. 1-yarmi) voqealari ham o‘z 
ifodasini topgan. Bu asarning nodir 2 nusxasi saqlangan. A.N. Samarqandda Xoja Ahror 
qabristoniga dafn etilgan.