Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
ABU BAKR VARROQ, Shayx Abu Bakr Muhammad ibn Umar al-Varroq (? - 907) -faqih. 
Balxdagi Ayoz mahallasida tavallud topgan. Islomdan tashqari yahudiylik va xristian 
dinlaridan ham mukammal bilimga ega bo‘lgan. Ilohiyotga doir o‘nga yaqin asar, 
jumladan "Kitob al-ixlos", "Kitob al-xuruf", "Kitob al-ajab", "Kitobi Xadiqat al-botin" va b. 
muallifi. Mahmud ibn Valining yozishicha 907 y. Siyohjird qishlog‘ida vafot etgan, 
Termizdagi Mashohid degan joyda dafn etilgan.
 
ABU BAKR SIDDIQ (ra), to‘liq ismi Abu Bakr Siddiq Abdulloh ibn Abu Qahhofa ibn Omir 
(571/572 - 634.23.8) - islomda "xulafoi roshidin" ("to‘g‘ri yo‘ldan boruvchi xalifalar"), 
Movarounnahrda "chahoryorlar", "choryorlar" deb atalgan dastlabki to‘rt xalifadan 
birinchisi (632-634). Muhammad (sav)ning eng yaqin safdoshlari, qaynotalari 
(Oishaning otasi). Yirik savdogar. Makkaning quraysh qabilasidan. Muhammad (sav) 
da’vatlari bilan islomni birinchilardan bo‘lib qabul qilgan. Islomga kirishdan oldin ismi 
Abdulka’ba edi. Abdulloh ismini Muhammad (sav) qo‘yganlar. Siddiq deb atalishiga 
sabab shuki, isro va me’roj hodisasini eng birinchi bo‘lib tasdiqdagan. Muhammad 
payg‘ambar unga Siddiq, ya’ni imoni kuchli deb laqab berganlar. Makkadan Madinaga 
hijrat qilishda Muhammad (sav)ga hamroh, g‘orda hamnishin bo‘lgan. Badr, Uhud, 
Handaq, Xudaybiya va b. joylardagi janglarda ishtirok etgan. A.B.S. (ra) umr bo‘yi 
to‘plagan 40 ming dirhamlarini islom yo‘liga sarf qilgan, chunonchi, Bilol Habashiyni 
sotib olib, qullikdan ozod etgan. Muhammad (sav) vafotlaridan keyin birinchi xalifa bo‘lib 
saylangan (632). Arab qabilalarining Madina hokimiyatiga qarshi ko‘targan 
qo‘zg‘olonlarini bostirgan (q. Ridda). A.B.S. (ra) xalifaligi davrida arablar Iroq va 
Suriyani fath etgan. 634 y.dan Vizantiya imperatori (Rum sultoni) Irakliy (Xiraqil) 
yuborgan yuz mingdan ortiq qo‘shin ham islom lashkarlaridan yengilgan. Qur’oni karimni 
tartibga solib, jild holiga keltirishga kirishgan. Sarvari olamdan 142 hadis rivoyat qilgan. 
Islom davlatini boshqarishda qator tartiblar joriy etgan, mamlakatni boshqarish uchun 
Maslahat kengashi, har bir viloyatga voliy (hokim) tayinlash, Baytulmol tashkil etish 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
8
kabilar shular jumlasidandir. A.B.S. (ra) Muhammad (sav) vasiyatlariga sodiq qolib juda 
kamtarona hayot kechirgan. Madinada vafot etgan va Muhammad (sav) yonlariga dafn 
qilingan.