Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
ABODILA (arab. abdullohlar) – Fiqh ilmida to‘rt sahobai kirom (Abdulloh ibn Abbos, 
Abdulloh ibn Umar, Abdulloh ibn Azz ibn Zubayr, Abdulloh ibn Amr ibn Oss)ga nisbatan 
qo‘llaniladigan istiloh. Biror fiqhiy masala A.ning so‘zi sifatida zikr etilsa, bu masalada 
mazkur shaxslarning muttafiq (bir xil fikrda) ekanlari tushuniladi. "Abdulloh" ismli 
sahobai kiromning adadi, ibn as-Salohning so‘ziga ko‘ra, ikki yuz yigirmaga, ibn ul 
Fathunning zabt va tahqiqiga ko‘ra esa, uch yuzga yetadi, ammo "abodila" istilohi faqat 
mazkur to‘rt shaxsga nisbatangina qo‘llaniladi. Ilmi fiqhni to‘la egallagan bo‘lishiga 
qaramay, Abdulloh ibn Mas’ud A. qatoriga kirmaydi. Chunki bu istiloh uning vafotidan 
so‘ng paydo bo‘lgan. 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
7
ABRAXA (habashcha Ibrohim) - Yaman hokimi. Rivoyatga ko‘ra, A. Yamanda 
hukmronlik qilib turgan vaqtda Sa’no sh.da Qullays nomli bahaybat xristian cherkovini 
barpo etib, xalqni Makkaga borib haj qilmasdan, uni ziyorat qilishga da’vat etgan. Lekin 
Yaman ahdi Makka ziyoratini tark qilmagan. Shunda A. Ka’bani vayron qilish uchun fillar 
bilan hujum boshlagan (A. shuning uchun Sohib ul-fil laqabini olgan). Alloh taoloning 
qudrati bilan uning qo‘shini ustiga to‘p-to‘p qushlar uchib kelib, tosh parchalarini 
yog‘dirib fillarni ham, lashkarlarni ham halok etgan. Bu voqea Muhammad (sav) 
tavalludlaridan bir oz oldin bo‘lib o‘tgan. Qur’onning 105-surasi "Fil" nomi bilan atalishi 
va Muhammad (sav) "Fil" yilida tug‘ilgan deyilishining sababi ham shu. 
 
ABROR (arab. - yaxshilar, pok kishilar) - tasavvufga ko‘ra, darajalari o‘rta hol kishilar. 
Ularning darajasi avliyolardan quyi, oddiy xalqdan yuqori hisoblangan. Ular Allohning 
buyruqlarini o‘rtacha bajaradilar, man qilgan ishlaridan saqlanib yuradilar.
ABU (arab. - ota so‘zining izofa holatidagi shakli) - arablar va b. musulmon xalqlarda 
ko‘pchilik kunyalarning tarkibiy qismi. Mas., Abu Nuvos, Abu Rayhon Beruniy, Abu 
Abdulloh Muhammad ibn Ismoil al-Buxoriy va b.