Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
BADAVIYA (yoxud ahmadiya) - so’fiylik tariqati. Ahmad al-Badaviy Misrda asos solgan. 
B. amaliyotda qodiriylar va rifo’iylarga yaqin. B.ning tashkiliy asoslari aniq 
belgilanmagan. Mahalliy zoviya va jamoa rahbarlari nomigagina tariqat rahbariga itoat 
etib, kamdan-kam hollarda undan fatvo olganlar. Tariqat qarorgohi asosiy ziyoratgoh - 
Tant sh.da joylashgan. 1333 y. tariqat asoschisining vorisi Solih Abdul Ol vafotidan so‘ng 
B.ga rahbarlik qilish merosiy bo‘lgan. 14-15-a.larda ayrim mamluk sultonlari B. bilan 
aloqa bog‘lashgan. Uzoq vaqt mobaynida (20-a.ning 50-y.larigacha) B. Misr xalqi 
orasida o‘zining ta’sirini saqlab kelgan. B.dan kamida 15 ta tarmoq ajralib chiqqan, 
ularning ayrimlari (mas., dasuqiya-burhoniya) mustaqil tariqatga aylangan. B.ga Misr 
xalqining qad. islom va xristianlikdan avvalgi diniy e’tiqodlari, urf-odatlari chatishib 
ketgan. Shu sababdan bo‘lsa kerak Abdul Vahhob ash-Sha’roniy (1493-1565) B.ni 
shariat yo‘lidan og‘ganlikda ayblagan. B. tarafdorlari o‘ziga xos - qizil rangda kiyim 
kiyishgan, ularning xirqasi va 12 shokilali uzun qalpoklari, shuningdek bayroqlari ham 
qizil bo‘lgan. Ular odatda chorshanba kunlari Tant sh.dagi markaziy ziyoratgohda, 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
46
maxsus xonalarda (tahdirxona) va Qohiradagi al-Husayn masjidida jamoa bo‘lib zikr 
tushishgan. Unda maxsus qo‘shiqchi xonishi va nog‘ora sadosi ostida davra bo‘lib zikr 
tushganlar. Davra bo‘ylab aylanayotgan zikr ishtirokchilari vaqti-vaqti bilan chuqur 
ta’zim bajo keltirib, shu x,olatda qo‘llarini oldinga cho‘zganlar. O’zaro uchrashganlarida 
tariqat a’zolari qo‘l sqiqishib ko‘rishganlar. Tariqat yilda uch bayramni nishonlagan. 
Bayram sanalari qad. qbtiy quyosh taqvimiga qarab belgilangan. Birinchi bayram sanasi 
"ilohiy cho‘qintirish" kuniga to‘g‘ri keladi, qolgan ikki sana Nil daryosi suvining ko‘tarilishi 
muddati bilan bog‘liq (hosildorlikka bag‘ishlangan marosim). Bayramlar vaqtidagi tartib 
ustidan B. a’zolaridan tuzilgan maxsus qo‘riqchilar - Nuh avlodlari nazorat yurgizishgan. 
Ularning belida yog‘och qilich, ko‘llarida - arqon qamchin, bo‘yinlarida turli rangdagi 
munchoq shodasi bo‘lib, u ko‘krakka tushib turgan; bosh kiyimlarining tepasida rangli 
tizimchalardan qilingan tutama (o‘ram) bo‘lgan.