Microsoft Word kimyoi saodat ziyouz com doc
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com кутубхонаси
214 yerni don bilan to‘ldirsalar, bir qushni ul donlarni yemakka tayin qilsalar, va qush har ming yilda bir dona don yesa, donlar tamom bo‘lganida ham, abadiylikdan zarra kamaymas. Bas, odam harchand uzoq yashasa ham, yuz yildan o‘tish qiyin. Agar ro‘yi zamin (er yuzi) mamlakatlari, mag‘rib va mashriq bir odamga musallam (qaram) bo‘lsa ham, oxiratning nihoyasiz kunlari azobu uqubatiga arzimas. Agar dunyoning ma’lum vaqtlar podshohligi muyassar bo‘lsa ham g‘am, tashvish va meqnatdan xoli bo‘lmas. Bisyor xasis va nokaslarki, dunyoning mansab va johiga (hashamatiga) mag‘rur bo‘lib, oxiratning abadul-abad davlati, ne’matlarini bu dunyoning foniy, o‘tkinchi davlatiga sotarlar. Bas, podshoxlar va amirlarga lozimdurki, oxiratning boqiy ne’matlarini va bu dunyoning foniy ne’matlarini mulohaza qilib, ra’iyatga (el, yurtga) shafqat va muruvvat ko‘rguzmoq birla Haq taoloning xalifasi ekanligini bajo keltirg‘ay. Bilg‘ilki, Haq taolo dargohida hech ibodat adolatdan ziyoda etmasdur. Rasul a. s. aytibdurlarki, sultoni odilning bir kunlik adolati yigirma yil hamisha toat, ibodat qilg‘andan afzalroqdur. Xabarda (hadisda) kelibdurki, yetti toifa odamlar qiyomatda Haq taoloning rahmati soyasida bo‘lurlar: Avvalgi toifa odil sulton va amirlardur. Va hammadan yomonrog‘i va Xudoga dushmanrog‘i zolim podshoh va amirlardur. Rasul a. s. aytibdurlarki, odil podshohga har kuni yetmish mujtahidi siddiqning savobini yetkizurlar. Yana aytibdurlar: «Qasam qilurman Xudo azza va jallaning muborak ismi birlaki, Muhammadning joni Uning qudrati tasarrufidadur, odil podshohning otig‘a farishtalar har kuni shu qadar ko‘p savob yetkizurlarki, qo‘l ostidagi tobe’larining amali ikdoricha bo‘lg‘ay. Va odil rahbarning har namoziga yetmish ming namozning savobi bitilg‘ay. Adolatning savobi va samarasin g‘animat bilib, ra’iyatga rahm va shafqat ko‘rgazgay va nafs xohishiga qarab, fuqarolarga zulm va jafo qilmasa, tongla do‘zax o‘tida kuymagay. Bas, podshoh. bu o‘n qoidani bilmaguncha, adl (adolat) ne’matlaridan bahoamand bo‘lolmas. Avvalgi qoida ulki, podshoh va amirlar o‘ziga ravo ko‘rmagan (yomon) ishni hech musulmonga ravo ko‘rmag‘ay. Agar o‘ziga ravo ko‘rmagan yomonlikni ra’iyatga ravo ko‘rsa, Haq taolo dargohida xiyonatkor bo‘lur. Hazrat rasululloh s.a.v. bir kuni soyada o‘tirur edilar. Jabroil alayhissalom keldi va aytdiki: «Yo, rasululloh, o‘zingiz soyada o‘tirib, sahobalar oftobda o‘tirmog‘ini ravo ko‘rurmusiz?» Hazrat rasulalloh (shundan so‘ng sahobalarni soyaga o‘tqazib) aytdilarki: «Kim do‘zax o‘tidan xalos bo‘lmoqni va behishtga kirmoqni istasa va o‘lar vaqtida kalimai tayiba («Lo iloha illalloh, Muhammadun rasululloh») tiliga kelmog‘ini xohlasa o‘ziga ravo ko‘rmagan ishni hech musulmonga ravo ko‘rmag‘ay. Ikkinchi qoida ulki, dodxoh (muhtoj) va hojatmandlarni haqir ko‘rmagayki, xatari azimdur. Agar hojatmandning hojatini ravo qilmoq mushkul bo‘lsa ham vojib va savoblidur. Va barcha nafl ibodatdan hrjat ravo qilmoq afzalroqdur. Umar ibn Abdulaziz (Umaviylarning uchinchi xalifasi - red.) r.a. xaloyiq ishig‘a mashg‘ul erdilar. To namozi peshingacha. Ersa malol bo‘lib (charchab) biror soat orom olishga uyiga kirdi. O’g‘ullari dedilar: «Ey, padari buzrukvor, o‘limdan emin (erkin) bo‘ldingizmuki, bir guruh hojatmandlar sizni intizor kutib turibdilar va siz esa rohat va ayshingizg‘a mashg‘ul bo‘lg‘aysizki, (agar o‘sha hojatmandlarning hojatlari ravo bo‘lmay, bu olamdan ketib qolsangiz) Haq taolog‘a nima deb javob berursiz?» Umar ibn Abdulaziz bu so‘zning ta’siridan beixtiyor sakrab turib, xalq oldiga chiqdilar. Uchinchi qoida ulki, nafsini dunyoviy lazzatlarga odat qildirmag‘ay. Chunonchi, yaxshi (chiroyli, qimmatbaho) egin kiymoq va lazzatli taom yemoqni odat etmagayki, qanoatsiz odam adl (adolat) qilishi mumkin emas. , Hazrati Umar (Foruq) r.a. hazrat Salmon Forsiy r.a.dan so‘radilar: «Mening holimdan hech |