Microsoft Word Materiallar Full

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

647 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

Dozalandırıcı plunjer 18, irəli-geri hərəkətin mümkünlüyü ilə, hidravlik başlığın gövdəsinin silindrik yuvasında 19 

yerləşdirilib və silindrik yuvanın qurtaracağına yay 20 ilə  sıxılıb, hansı ki, kanalın 17 köməyi ilə rotor-paylayıcının 

oymasının 16 həcmi ilə əlaqələnib və oradan da onun mərkəzi kanalı vasitəsilə vurma həcmi 13 ilə birləşdirilmişdir. Kanal 

17 dozalandırıcı plunjerin eninə  kəsiyi ilə eyni olan keçid kəsiyinə malikdir, bu da dozalandırıcı plunjerin yerdəyişməsi 

zamanı azad olunan həcmi vurma həcminin bir hissəsi kimi nəzərdən keçirməyə imkan verir. Dozalandırıcı plunjerin gedişi 

vəziyyəti dəyişdirilə bilən məhdudlaşdırıcı ilə  məhdudlaşdırılır. Silindrik yuvanın həcmi 19 dozalandırıcı plunjerin o biri 

tərəfindən onunla onun gedişinin məhdudlaşdırıcısı arasında kanal 22 vasitəsilə  aşağı  təzyiq sistemi ilə  əlaqələnmişdir. 

Hidravlik başlığın gövdəsinin üzükvari qanovunda 23 bu qanovda fırlanma hərəkətinin mümkünlüyü ilə tənzimləyici üzük 

24 quraşdırılmışdır. Dozalandırıcı plunjerin gedişinin məhdudlaşdırıcısının qurtaracağı tənzimləyici üzüyün maili hissəsinə 

25 dirənir. 

Şək. 3, b-də maili hissə tərəfdən görünməklə dozalandırıcı quruluşlu tənzimləyici üzük ayrılıqda göstərilmişdir. 

Quruluş aşağıdakı kimi işləyir. 

Yanacaq alçaq təzyiq sistemindən hidravlik başlıqdakı doldurucu kanala 10 daxil olur. Sorma fazası vaxtı hidravlik 

başlıqdakı doldurucu kanalın yuvası rotor-paylayıcının kanallarının yuvalarının biri ilə üst-üstə düşür və yanacaq rotor-

paylayıcının daxili həcminə daxil olur. Bu zaman mərkəzdənqaçma qüvvələrinin və müəyyən periodlarda üzüyün 

yumruqcuq profilinə yanacağın təzyiq qüvvələrinin təsiri ilə sıxılan itələyicili və rolikli plunjerlər aralanırlar. 

Vurucu plunjerin bir vurma gedişində vurulan yanacağın nəzəri həcmi, yanacağın sıxılmasını  nəzərə almadan, 

doldurucu kanal yuvasının tam örtülməsi anının vurucu plunjerin kəsmə yuvasının açılması anı ilə və dozalandırıcı plunjerin 

boşaltdığı həcmin fərqinə bərabərdir: 





D

D

K

VP

V

Y

h

f

h

h

f

V









, mm

3

.                                                                                        (1) 

Burada: 

V

f

 və 

D

f

 — uyğun olaraq vurucu və dozalandırıcı plunjerlərin eninə kəsik sahələri, mm

2

; 

VP

h

 və 

K

h

 —  uyğun olaraq doldurucu kanal yuvasının tam örtülməsi anında və vurucu plunjerin kəsmə yuvasının 

açılması anında vurucu plunjerin qalxma hündürlüyü, mm;  

D

h

 — dozalayıcı plunjerin gedişi, mm. 

Göründüyü kimi, (1) formuluna daxil olan bütün parametrlər, 

D

h

 istisna olmaqla, nasosun verilən konstruksiyası üçün 

dəyişməzdir. Dozalayıcı plunjerin məhdudlaşdırıcısının gedişinin vəziyyətini dəyişməklə dozalayıcı plunjerin gedişini, 

bununla da püskürülən yanacağın sikllik dozasını 

D

h

 dəyişmək olar. (1) ifadəsinə görə 

D

h

-nin aşağıdakı ifadə ilə  təyin 

edilən qiymətlərində yanacaq verilişi tam kəsilir: 





K

VP

D

V

D

h

h

f

f

h





.                                                                                                               (2)                          

          

 

a)                                                                 b) 

Şək.3. Təklif olunan dozalandırma quruluşlu daxili silindrik profilli yumruq mexanizmi olan  rotorlu paylayıcı tip 

yüksək təzyiqli yanacaq nasosunun sxemi.