Microsoft Word Materiallar Full


II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS



Yüklə 18,89 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə317/1149
tarix30.12.2021
ölçüsü18,89 Mb.
#20088
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   1149
II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

191 


 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

Avqust  sözü latın dilindən götürülüb. Qriqori təqviminə  əsasən avqust ayı ilin səkkizinci ayıdır və otuz gündən 

ibarətdir. Avqust ayı Roma imperatoru Oktavian Avqustun şərəfinə belə adlandırılmışdır. Türkiyə türkcəsində avqust ayı 

“ağustos” şəklində işlənir. 

Sentyabr  latın dilindəki “septem” sözündən götürülüb, mənası “yeddi” deməkdir. Qriqori təqviminə  əsasən, ilin 

doqquzuncu ayıdır və otuz bir gündən ibarətdir. Qədim Roma və  qədim Rusiyada sentyabr ayı ilin yeddinci ayı hesab 

olunurdu. Türkiyə türkcəsində sentyabr ayı “eylül” adlanır ki, bu da qədim süryani dilindən gəlmədir, “üzüm ayı” 

anlamındadır. Türkmən  və qaqauz dillərində fərq yalnız fonetik cəhətdəndir.  



Oktyabr  latın dilindəki “octo” sözündən götürülüb. Oktyabr ilin onuncu ayıdır və otuz gündən ibarətdir. Yuli 

təqviminə  əsasən oktyabr ilin səkkizinci ayı hesab olunurdu. Türkiyə türkcəsində oktyabr ayı “ekim” adlanır ki, bu da 

“tarlaların əkildiyi yer” anlamındadır. 

Noyabr latın dilindəki “novem” sözündən götürülüb, mənası doqquz deməkdir. Yuli təqviminə  əsasən ilin 

doqquzuncu ayı, Qriqori təqviminə əsasən ilin on birinci ayıdır. Otuz bir gündən ibarətdir. Türkiyə türkcəsində noyabr ayı 

“kasım” adlanır ki, o da ərəb dilindən götürülmüş və mənası “ayıran, bölən” deməkdir. 

Dekabr sözü latın dilindən götürülüb. “December” sözündən götürülmüşdür və mənası “on” deməkdir. Yuli təqviminə 

əsasən, dekabr ilin onuncu ayıdır. Qriqori təqviminə  əsasən, otuz bir gündən ibarətdir və ilin on ikinci ayıdır. Türkiyə 

türkcəsində bu ay “aralık” adlandırılır ki, “iki şey arasındakı böşluq” mənasına gəlir. 

    İstər Azərbaycan, istərsə digər oğuz qrupu türk dillərinin ədəbi dilindəki ay adlarından savayı, dialektlərdə də ayın 

bütöv bir dövrünün, ya da konkret bir neçə gününün adına rast gəlmək mümkündür. Bunlardan aşağıdakıları örnək olaraq 

göstərə bilərik:  alaçolpa – Ucar rayonunda qışın son otuz gününü bildirmək üçün istifadə olunan leksik vahid, bozay – 

Qazax, Naxçıvan, Tərtər, Şəmkir, Tovuz regionlarında qışın son ayını bildirən leksik vahid, cəmlə - Zəngilanda qışın son 

ayını bildirmək üçün istifadə olunan leksik vahid, çömçəqurutmaz – Ağdam rayonunda payızın son ayını bildirən leksik 

vahid, danaqıran – Göyçayda yazın ilk üç gününü bildirən leksik vahid, darğan – Dərbənddə qışın son on gününü bildirən 

leksik vahid, düburğun – Dərbənddə  qışın son on gününü bildirən leksik vahid; keçiqıran – Qazax, Tovuz bölgəsində 

yazın  əvvəlini, martın sonu və aprelin əvvəlini bildirən zaman mənalı leksik vahid, oxlaqqıran – Ordubad bölgəsində 

payızın son ayın bildirən leksik vahid və s.  

 


Yüklə 18,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   1149




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin